Δυο παραστάσεις, με συγκλονιστικές, κωμικοτραγικές καταστάσεις, ένα διαδραστικό δωμάτιο και μια απρόσμενη συνέντευξη. Η μόνη διαφορά είναι ότι δεν συμβαίνουν απλά στο σανίδι, αλλά παντού γύρω μας. Η ομάδα ΕΜΕΙΣ, που αποτελείται από τους Χρήστο Θάνο, Σοφία Καψαμπέλη, Σωτήρη Δούβρη, Χρίστο Παπαμιχαήλ, Μαρία Ζερβού και Βασίλη Τουρκομένη, για ακόμα μια χρονιά μας σοκάρουν με σκοπό να μας κινητοποιήσουν. Εμείς τους είδαμε. Εσείς;
Και πέρυσι και φέτος ως κεντρικό θέμα έχετε τη σχέση εξουσίας-εξουσιαζόμενου. Για ποιο λόγο σας απασχολεί τόσο πολύ αυτή η σχέση;
Σ..Κ.:Ο σκηνοθέτης μας είναι εμμονικός (γέλια).
Χ.Θ.: Σαφώς δεν είμαι εμμονικός. Είναι εμφανές ότι η συντριπτική πλειοψηφία του πλανήτη είναι βασανισμένη οικονομικά επειδή κάποιοι άλλοι ελέγχουν το σύνολο του χρήματος. Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα ζούμε έντονα τις επιπτώσεις αυτής της κατάστασης. Τώρα με το προσφυγικό βλέπουμε άλλη μια τραγική πλευρά αυτής της σχέσης. Απλά δεν μπορώ να αγνοήσω αυτό που γίνεται καθημερινά γύρω μας και προσπαθώ να μιλήσω με τα μέσα που έχω.
Χ.Π.: Προσωπικά μου αρέσει που ασχολούμαστε με την εξουσία. Εμείς ως ομάδα προσπαθούμε να δημιουργούμε σχέσεις ισοτιμίας. Η σχέση εξουσιαστή και εξουσιαζόμενου, είναι μια σχέση που υπάρχει κατά κόρον γύρω μας και εκεί εντοπίζω το πρόβλημα.
Τόσο το “Interview”όσο και το “Παιχνίδι των Κράουζερ” δεν τελειώνουν με happy end. Γιατί;
Σ.Δ.: Happy end προσφέρει το Hollywood και εμείς δεν είμαστε το Hollywood. Άλλωστε είναι λάθος μήνυμα το happy end. Είναι σαν να λέμε, άραξε στον καναπέ σου γιατί το καλό και το δίκαιο θα κερδίσουν. Η πραγματικότητα δεν είναι έτσι, είναι λάθος μήνυμα. Εάν δεν κάνουμε κάτι, δεν θα αλλάξει τίποτα.
Χ.Θ.: Συμφωνώ απόλυτα με το Σωτήρη. Το happy end είναι ένα είδος λύτρωσης. Δεν θεωρώ ότι σε αυτό που κάνουμε η λύτρωση είναι σωστή τακτική. Εάν λυτρώσεις τον θεατή εντός θεάτρου, θα εκτονωθεί και θα φύγει ήρεμος. Σκοπός μας δεν είναι να φύγει ήρεμος, αλλά εξοργισμένος και προβληματισμένος.
Χ.Π.: Προσπαθούμε να βρούμε κάτι που να πατάει στην πραγματικότητα. Μακάρι να μπορούσαν να τελειώσουν διαφορετικά και τα δύο έργα, αλλά γύρω μας δεν υπάρχουν και πολλά happy end.
Οπότε, επιδιώκετε αυτός που θα δει το έργο να βγει από τη αίθουσα με διάθεση να κινητοποιηθεί. Παρατηρούμε όμως ότι ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας μας σήμερα βρίσκεται σε μια nirvana.
Χ.Θ.: Ο κόσμος κατά βάση δεν κινητοποιείται. Έχουμε την επιθυμία να βρισκόμαστε στο κομμάτι της κοινωνίας που προσπαθεί να κινητοποιήσει τους γύρω της. Το πρόβλημα πάντα είμαστε εμείς,γιατί είμαστε παθητικοί και όχι αυτός που μας εκμεταλλεύεται. Θέλουμε οι θεατές να συμπάσχουν με τους ήρωες και το τελικό αποτέλεσμα να τους επηρεάζει.
Σ.Δ.: Είναι διαφορετικό να ακούει κάποιος κάτι από την τηλεόραση ή από γνωστούς του και αλλιώς να το βλέπεις ζωντανά μπροστά σου, άσχετα αν στο θέατρο δεν συμβαίνει στα αλήθεια. Άλλωστε αυτή είναι και η μαγεία του θεάτρου. Οι καταστάσεις συμβαίνουν ακριβώς μπροστά σου δημιουργώντας σου τις ανάλογες διαθέσεις.
Σ.Κ.: Έχουν έρθει άνθρωποι μετά την παράσταση και μας είπαν ότι μας μισούν λόγω των ρόλων που ενσαρκώνουμε. Πέρα από τον Σωτήρη όλους τους υπόλοιπους μας μισούν.
Σ.Δ.: Εγώ βλέπεις ταλαιπωρούμαι συνέχεια. Στο ένα έργο κόβω ένα δάχτυλο, στο άλλο διαμελίζομαι, τρώω ξύλο. (γέλια)
Μέσα από τα έργα σας παρουσιάζετε τον κοινωνικό κανιβαλισμό της εποχής μας. Είναι όντως έτσι στην πραγματικότητα ο κόσμος μας ή μήπως υπερβάλλετε λίγο;
Σ.Κ.: Δυστυχώς δεν υπερβάλουμε καθόλου. Ήρθαν θεατές και μας είπαν ότι όντως ξέρουν παρόμοιες οικογένειες. Είναι απίστευτο, αλλά δυστυχώς είναι πραγματικό.
Χ.Θ.: Δεν είναι υπερβολή. Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν απίστευτη δύναμη, οι οποίοι δεν έχουν καμία αίσθηση της πραγματικότητας που βιώνει η πλειονότητα του κόσμου. Προσωπικά δεν έχω καμία ζήλια προς αυτούς, ούτε πιστεύω ότι όλοι θα έπρεπε να ζούμε έτσι. Αυτός ο τρόπος ζωής σε χαζεύει. Όσοι έχουν πολλά λεφτά από την κούνια τους και δεν έχουν πασχίσει ποτέ να επιβιώσουν, δεν είναι εύκολο να γίνουν έξυπνοι καθώς όλα τους έρχονται εύκολα.
Πέρα από το “παιχνίδι των Κράουζερ” συνεχίζετε και το Interview φέτος για 4η συνεχόμενη χρονιά. Μάλιστα κάνατε παραστάσεις στην Ελβετία, βραβευτήκατε από την Unesco, το Interview παίχτηκε και στην Νέα Υόρκη. Τι σημαίνει αυτό για την ομάδα;
M.Z.: Προφανώς το Interviewδεν λέει να σταματήσει…
Χ.Θ.: Δεν περιμέναμε να πάει τόσο καλά το Interview. Όταν λέγαμε ότι θα σταματήσει, δεν το λέγαμε απλά για να έρθει κόσμος. Πάει πάρα πολύ καλά. Ακόμα και μετά από 4 χρόνια πολύς κόσμος συνεχίζει να έρχεται. Φανταζόμαστε ότι κάποια στιγμή μπορεί να εξαντληθεί από προσέλευση. Αντίστοιχα πηγαίνει και το Κράουζερ αλλά ακόμα είναι Γενάρης. Πρέπει να δούμε εαν ο κόσμος θα συνεχίσει να έρχεται όπως και τώρα για να αποφασίσουμε ότι θα ανέβει και του χρόνου.
Αυτό βέβαια πρέπει να το δούμε και να κάνουμε υπομονή. Δεν έχουμε κάποια ισχυρή διαφήμιση, αλλά γινόμαστε γνωστοί από στόμα σε στόμα. Αν στην πορεία η παράσταση συνεχίσει όπως και αυτή τη στιγμή και ο κόσμος είναι σε αναμονή για να το δει, τότε θα το ξαναπάμε.
Πέρυσι είχατε δηλώσει ότι έχετε σκοπό να μεγαλώσετε την ομάδα σας. Ένα χρόνο μετά τι έχει συμβεί;
Χ.Π.: Έχουμε κάνει κάποιες απόπειρες. Η πρώτη δραστηριότητα που κάναμε ήταν μια έκθεση με έργα κρατουμένων γυναικών από τις φυλακές της Θήβας. Για την έκθεση συνεργαστήκαμε με έναν ραδιοφωνικό σταθμό, στον οποίο παρουσιάστηκαν τα έργα τέχνης που είχαν φιλοτεχνήσει οι γυναίκες. Πήγε πάρα πολύ καλά, καθώς ανανεώσαμε το περιεχόμενο 3 φορές σε 10 μέρες και μαζέψαμε ένα ποσό κοντά στις 3.000 €, το οποίο πήραν οι γυναίκες που συμμετείχαν.
Κάναμε ένα φεστιβάλ τον Σεπτέμβρη, το Our Festival, στο οποίο έλαβαν μέρος 48 καλλιτέχνες. Φέτος στη θεατρική ομάδα δεν έχουν προστεθεί άτομα, αλλά μας έχουν βοηθήσει φίλοι και συνάδελφοι, όπως ο Νίκος Αξιώτης ο οποίος είναι ηθοποιός στην θεατρική ομάδα MindTheGap, η Κατερίνα Τσιλεδάκη που επιμελείται τα γραφιστικά μας, ο Αναστάσης Κοκουγιάννης, που είναι δικηγόρος και μας βοηθάει με τα νομικά, και άλλοι πολλοί. Φέτος είναι μαζί μας και ο (Άγιος) Βασίλης Οικονόμου ο οποίος έστησε το site μας και μας βοηθάει να το διαχειριστούμε.
Χ.Θ.: Ιδιαίτερα χαιρόμαστε για το Our Festival, διότι καταφέραμε να φέρουμε σε επαφή τόσες πολλές ομάδες που λειτουργούν με μια παρόμοια φιλοσοφία. Από όλη αυτή τη προσπάθεια ήρθαμε πάρα πολύ κοντά με την ομάδα Mind The Gap, με την οποία συνυπάρχουμε και φέτος τον τεχνοχώρο φάμπρικα. Εξαιρετικά σημαντική, στο παιχνίδι των Κράουζερ, είναι η συμβολή του Στέφανου Δουβίτσα που δημιούργησε τα ηχητικά εφέ και του Κώστα Μπεθάνη που σχεδίασε τους φωτισμούς. Επίσης, να αναφέρουμε ότι τα παιδιά που έφτιαξαν τα σκηνικά είναι η ομάδα Ροκάνι, τα ειδικά εφέ οι Αρλεκίνες, ενώ τα σκηνικά αντικείμενα η Ειρήνη Θεοδοσιάδου, η Άννα Κατσικαλάκη και η Αναστασία Μπούκα. Τέλος, τη φωνή της, για τη μουσική της παράστασης, προσέφερε η Έλσα Μωυσιάδου.
Σ.Κ.: Επίσης, να πούμε ότι με τις γυναίκες από τις φυλακές της Θήβας κάνουμε ένα θεατρικό εργαστήρι με στόχο μια παρουσίαση στις αρχές του καλοκαιριού.
Για να βγουν λοιπόν οι παραστάσεις σας υπάρχουν πολλά άτομα από πίσω και αρκετή δουλειά. Δεδομένου ότι έχετε ελεύθερη συνεισφορά, οι παραστάσειςσας είναι βιώσιμες;
Χ.Π.: Εξαρτάται πως αντιλαμβάνεσαι το βιώσιμο. Σίγουρα δεν αμοιβόμαστε όσο θα έπρεπε για αυτό που παρουσιάζουμε. Αλλά είναι κάτι που κρατάει την ομάδα δραστήρια και μας ενεργοποιεί. Αν και βάζουμε λεφτά από τη τσέπη μας, ευτυχώς μέχρι στιγμής δεν έχουμε μπει μέσα. Το θέμα της ελεύθερης συνεισφοράς είναι κάτι που μας απασχολεί πάρα πολύ σε σχέση με το πώς πρέπει να το επικοινωνούμε. Όσο βαθαίνει η κρίση και μειώνεται η δυνατότητα του κοινού να συνεισφέρει γίνεται ακόμα πιο δύσκολο, πόσο μάλλον όταν δεν υπάρχει και η αντίστοιχη νοοτροπία. Το κοινό συνήθως δεν αντιλαμβάνεται τι δουλειά χρειάζεται για να μπορέσει μια παράσταση να ανέβει. Έχουμε δει παρέες να βάζουν λίγα ή και καθόλου χρήματα στο κουτί και μετά να τους συναντάμε πάνω στο bar να πίνουν μπύρες.
Σ.Δ.: Έχω την αίσθηση ότι αυτοί που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα αφήνουν, ενώ αυτοί που είναι πιο άνετα οικονομικά δεν αφήνουν. Πολλές περιπτώσεις, μας αφήνουν πίκρα. Σαφώς δεν θα πάμε στον κόσμο να του πούμε κάτι, αλλά εδώ φαίνεται το πώς εκτιμάς τα πράγματα.
Χ.Θ.: Όντως είναι αλήθεια. Αυτός που έχει 2 € πάνω του θα τα βάλει, ενώ αυτός που έχει 20 θα βάλει είτε 2€ είτε καθόλου. Μπορούμε να θεωρήσουμε ότι οι παραστάσεις μας είναι βιώσιμες αφού βγάζουμε τα έξοδά μας, αλλά όπως είπε ο Χρίστος δεν πληρωνόμαστε όπως θα έπρεπε για την δουλειά που κάνουμε. Θα έπρεπε σαφώς να μπορούμε να έχουμε περισσότερα έξοδα, όπως να μπορούμε να πληρώνουμε ένα μεγαλύτερο θέατρο, ή να κάνουμε μεγαλύτερη προώθηση για να μας μάθει πιο πολύς κόσμος και να έρθει να μας δει. Μακάρι να είχαμε την δυνατότητα να δώσουμε κάποια χρήματα, ας πούμε στα παιδιά που μας έφτιαξαν τα σκηνικά και γενικότερα σε όσους μας βοηθούν στις δραστηριότητές μας. Αυτή τη στιγμή βγάζουμε τα ελάχιστα έξοδά μας, περιορίζοντάς τα πάρα πολύ. Αν είχαμε εισιτήριο θα βγάζαμε πολύ καλά λεφτά. Αλλά δυστυχώς, πολύς κόσμος όταν βλέπει ελεύθερη συνεισφορά δεν το παίρνει στα σοβαρά. Έχουν την αίσθηση ότι είναι τσάμπα, αλλά δεν είναι. Απλώς τους αφήνουμε το ελεύθερο να συνεισφέρουν όσο θέλουν και μπορούν. Όποτε όμως βλέπω να έρχονται άνθρωποι που δεν θα μπορούσαν σε διαφορετική περίπτωση να μας δούν, επιβεβαιώνεται μέσα μου η αξία αυτής της προσπάθειας.
Τι άλλο να περιμένουμε από εσάς;
Σ.Δ.: Τρομοκρατικό χτύπημα (γέλια).
Μ.Ζ.: Νομίζω ότι το επόμενο έργο μας θα έχει να κάνει με τη σχέση εξουσίας-εξουσιαζόμενου για να πρωτοτυπήσουμε και θα σκηνοθετήσει ο Χρήστος. (γέλια)
Σ.Δ.: Προςτο παρόν προσπαθούμε να οργανωθούμε και να δούμε που μπορούμε να ανεβάσουμε την παράσταση μετά το Πάσχα. Υπάρχει η περίπτωση της Ελβετίας, η Πάτρα, η Θεσσαλονίκη, η Κύπρος κ.α.
Χ.Θ.: Είναι επιθυμία μας να κάνουμε το Interview ταινία. Αλλά θέλουμε να ολοκληρωθεί πρώτα η θεατρική του πορεία.
Σ.Κ.: Είναι ακόμα πολύ νωρίς για να πούμε κάτι στα σίγουρα, αλλά έχουμε πολλά πράγματα στο μυαλό μας.
Οι παραστάσεις της ομάδας ΕΜΕΙΣ ανεβαίνουν κάθε Παρασκευή-Σάββατο-Κυριακή στον τεχνοχώρο φάμπρικα. Πληροφορίες για την ομάδα ΕΜΕΙΣ, μπορείτε να βρείτε στο emeis.net.gr ή www.facebook.com/omadaemeis.
Απόστολος Ζαβιτσάνος
Υπεύθυνος Δημοσιογραφικής Τεκμηρίωσης