Tα τελευταία χρόνια μετά την εμπειρία της οικονομικής κρίσης και της ύφεσης όπου άλλαξε το περιβάλλον για τις επιχειρήσεις και αναδείχθηκαν νέες ανάγκες και προτεραιότητες για τους πολίτες–καταναλωτές, η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ) βρίσκεται στο επίκεντρο συζητήσεων και ανοιχτού διαλόγου. Σε αυτό το κλίμα, κάθε σύγχρονη επιχείρηση καλείται να επαναπροσδιορίσει το ρόλο της, την ευθύνη της απέναντι στην κοινωνία και το περιβάλλον και να διαμορφώσει εκ νέου την επιχειρηματική της δραστηριότητα και στρατηγική. Oι επιχειρήσεις που σήμερα θα θέσουν ως βασική τους προτεραιότητα την υπεύθυνη επιχειρηματικότητα και θα την ευθυγραμμίσουν με τους επιχειρησιακούς τους στόχους, θα είναι οι επιχειρήσεις που θα βγουν από το αδιέξοδο και θα αποτελέσουν τους αυριανούς πρωταγωνιστές.
H υπεύθυνη επιχειρηματικότητα εισάγει ένα νέο μοντέλο λειτουργίας στις επιχειρήσεις που στηρίζεται στο τρίπτυχο οικονομική ανάπτυξη, κοινωνική συνοχή και προστασία περιβάλλοντος. Το νέο αυτό μοντέλο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης, η οποία δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς εμπιστοσύνη, διαφάνεια και αίσθημα ευθύνης προς την κοινωνία.
Πώς όμως ένας οργανισμός μετουσιώνει τις βασικές αρχές της υπεύθυνης επιχειρηματικότητας και της βιώσιμης ανάπτυξης στις καθημερινές του πρακτικές, πολιτικές και στρατηγικές;
Η τήρηση των συμβατικών υποχρεώσεων και ο σεβασμός στους νόμους του κράτους ασφαλώς και δεν καθιστούν μια επιχείρηση κοινωνικά υπεύθυνη, αποτελούν όμως την απαραίτητη προϋπόθεση για την υιοθέτηση δράσεων και πρωτοβουλιών με σκοπό την υποστήριξη της αγοράς, της κοινωνίας και του περιβάλλοντος.
Οι δράσεις και οι πρωτοβουλίες αυτές θα πρέπει να έχουν συνοχή, να ενσωματώνονται στην επιχειρησιακή στρατηγική του Οργανισμού, να στηρίζονται σε συγκεκριμένους Άξονες και να μην αποτελούν σποραδικές δράσεις με έλλειψη στοχοθέτησης και σύνδεσης με τη στρατηγική της επιχείρησης.
Ως βασικοί άξονες δράσης εταιρικής υπευθυνότητας μιας επιχείρησης είναι το εργασιακό περιβάλλον, το φυσικό περιβάλλον, η κοινωνία, η αγορά και οι καταναλωτές.
Σε μια εποχή που οι εργασιακές σχέσεις δοκιμάζονται, η ανάγκη δημιουργίας και προαγωγής ενός ευχάριστου και υγιούς εργασιακού περιβάλλοντος καθίσταται πιο επιτακτική από ποτέ. Η προστασία θεμελιωδών εργασιακών δικαιωμάτων και η καλλιέργεια ενός αξιοκρατικού περιβάλλοντος με επίκεντρο τον άνθρωπο-εργαζόμενο αυξάνει την παραγωγικότητα και την πίστη των εργαζομένων στην επιχείρηση. Επιπλέον, με την καλλιέργεια του εθελοντισμού και με την εμπλοκή των εργαζομένων σε δράσεις ΕΚΕ ενισχύεται το ηθικό των ανθρώπων και η αποδοτικότητά τους.
Η δέσμευση στο όραμα της περιβαλλοντικής ανάπτυξης, η μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων κάθε οργανισμού αποτελούν βασικές αρχές της υπεύθυνης επιχειρηματικότητας και της βιώσιμης ανάπτυξης. Με την εφαρμογή «πράσινων πρακτικών», όπως η μείωση αποβλήτων, η εξοικονόμηση ενέργειας κ.α. εκτός από κοινωνικοπολιτικά οφέλη, υπάρχουν και οικονομικά.
Η ελληνική κοινωνία σήμερα προσδοκά από τις επιχειρήσεις περισσότερο από ποτέ στήριξη, συνέπεια, αξιοπιστία και διαφάνεια. Δεν είναι λίγες οι μελέτες που έχουν δημοσιευτεί, σύμφωνα με τις οποίες εταιρείες που έχουν ενσωματώσει κοινωνικές δράσεις στη εταιρική τους στρατηγική κατέχουν υψηλότερη θέση στην προτίμηση των καταναλωτών.
Οι επιχειρήσεις που «αφουγκράζονται» τις επιταγές της αγοράς και των καταναλωτών και βρίσκονται σε ανοιχτό διάλογο και επικοινωνία μαζί τους κατορθώνουν να δημιουργήσουν καλύτερη εικόνα στα μάτια των καταναλωτών και της κοινωνίας σε σχέση με αποστασιοποιημένες από την κοινωνία εταιρίες. Έχοντας κερδίσει τη συμπάθεια και εκτίμηση των καταναλωτών διαθέτουν και περισσότερες πιθανότητες να ξεπεράσουν μία ενδεχόμενη κρίση στη φήμη τους γρηγορότερα και με τις λιγότερες δυνατές επιπτώσεις.
Συμπερασματικά, είναι γεγονός, ότι η ΕΚΕ τα επόμενα χρόνια θα μας απασχολήσει ακόμα πιο έντονα καθώς αποτελεί κρίσιμο παράγοντα της σύγχρονης επιχειρηματικότητας και βασικό μέσο στρατηγικής και ανάπτυξης επιχειρήσεων και επαγγελματιών. Το «υπεύθυνο επιχειρείν» –ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα μιας επιχείρησης– αποτελεί μια ηθική δέσμευση, μια κοινωνική και οικονομική επένδυση με απώτερο στόχο την ισόρροπη επίτευξη κερδοφορίας και βιώσιμης ανάπτυξης.
Αλεξία Παπανικολάου
H.R. Specialist
(MSc Environmental Governance & Sustainable Development)
