Αλλάζοντας Νοητικό Προγραμματισμό στο Μάνατζμεντ.
Σήμερα σκεφτόμουν το πόσες λάθος και μη αποδοτικές "τεχνικές" διδάσκουμε στο μάνατζμεντ (επειδή τις έχουμε μάθει χωρίς να τις δοκιμάσουμε), θεωρώντας ότι ο κόσμος λειτουργεί με ένα συγκεκριμένο τρόπο ενώ στην ουσία η αλήθεια μπορεί να είναι πολύ διαφορετική... Και θα σας αναλύσω τι εννοώ λίγο εκτενέστερα...
Το μάνατζμεντ ως πεδίο γνώσης έρχεται να συγκεράσει πολύ διαφορετικά πεδία γνώσης-έχουμε τον τομέα της ανθρώπινης ψυχολογίας, των μαθηματικών και της λογιστικής, της πληροφορικής και πολλές άλλες επιστήμες και έρχεται να τα βάλει όλα αυτά στην πράξη προκειμένου να εφαρμόσει επιχειρηματικά μοντέλα για να βοηθήσει τις επιχειρήσεις να αναπτυχθούν και να διατηρήσουν μια βιωσιμότητα μέσα στο χρόνο.
Ένα κραυγαλέο παράδειγμα λανθασμένης γνώσης και μη αποδοτικού νοητικού προγραμματισμού είναι η άποψη ότι ο μόνος τρόπος να βγάλεις χρήματα στην Ελλάδα είναι να πάρεις επιχορήγηση από το ΕΣΠΑ και να κάνεις υπερτιμολογήσεις. (Αυτό αποτελεί το "απόσταγμα γνώσης" ενός επιχορηγούμενου σεμιναρίου που παρακολούθησα και δεν το έβγαλα από το μυαλό μου–αλήθεια!) Το μεγάλο σφάλμα σε αυτή τη σκέψη είναι το εξής: "Πως μπορεί μια επιχείρηση να είναι βιώσιμη όταν ο τρόπος σκέψης που την κινεί είναι τόσο καιροσκοπικός και κοντόφθαλμος;"
Αυτό που θα πάει μια επιχείρηση (και έναν άνθρωπο) μπροστά είναι να είναι ξεκάθαρος για τους λόγους που κάνει αυτά που κάνει και το που θέλει να φτάσει. Τα χρήματα από μόνα τους δε θα δώσουν ποτέ ικανοποίηση γιατί είναι απλώς ένα "μέσο".
Έτσι λοιπόν, μήπως κάποιες "τεχνικές" και τρόποι σκέψεις που μαθαίνουμε είναι επιεικώς... για τα σκουπίδια;
Ως ένα δεύτερο παράδειγμα θα σας μιλήσω για την τεχνική του σάντουιτς όταν δίνουμε feedback. Αυτή η τεχνική υποστηρίζει ότι ο καλύτερος τρόπος για να δίνεις feedback όταν έχεις να πεις κάτι αρνητικό στον άλλο είναι να του το πεις ανάμεσα από δύο θετικά (για να το καταπιεί πιο εύκολα). Σκεφτείτε το λίγο... Σας τρώει ότι ο υφιστάμενος σας είναι αγενής προς τους πελάτες και έχοντας καταπιέσει όσο μπορείτε το θυμό σας λέτε για παράδειγμα:
"Αγαπητέ Χ, μου έχεις δώσει πολύ καλά δείγματα δουλειάς με το να έρχεσαι στην ώρα σου και να είσαι τυπικός με το ωράριό σου (+). Βέβαια, όταν υποδέχεσαι πελάτες είσαι αγενής, δεν τους λες καλημέρα και δεν τους χαιρετάς (-). Αλλά είμαι σίγουρος ότι μέσα από το φιλότιμο τρόπο που εργάζεσαι μπορείς να κάνεις σπουδαία βήματα και να ανελιχθείς (+)."
Θα μου πείτε, που είναι το λάθος σε όλο αυτό; Λες αυτό που θέλεις και το λες με ένα καλό τρόπο, σωστά;
Λάθος...
Ποιο είναι το λάθος; Το μήνυμα μετατρέπεται σε κάτι άλλο και ουσιαστικά δεν υπάρχει αλλαγή. Εμείς πιθανώς να έχουμε κατευνάσει το δικό μας άγχος (επειδή έχουμε να πούμε κάτι "αρνητικό") ωστόσο ο τρόπος που μεταφέρουμε το μήνυμα δεν είναι καθαρός. Ο καλύτερος τρόπος διαφέρει από άτομο σε άτομο, ωστόσο σίγουρα ενδείκνυται να εμμένουμε στο θετικό feedback και να το διαχωρίζουμε από το αρνητικό ώστε να μη συγχέεται. Ποιο απλά:
Σου λέω όλα αυτά που είναι θετικά και τα εννοώ όπως και όλα τα αρνητικά με φροντίδα γιατί ενδιαφέρομαι να καταλάβεις τι σκέφτομαι για εσένα όπως θέλω αυτή την καθαρότητα κι από σένα...
Αυτό είναι πιο δύσκολο από ότι ακούγεται-είναι άξιο απορίας όμως πως φτάσαμε να κάνουμε τόσο πολύπλοκη την επικοινωνία, έτσι δεν είναι;
Μία άλλη πολύ μεγάλη και λανθασμένη αντίληψη που κυκλοφορεί ευρέως είναι ότι όσο περισσότερες ώρες δουλειάς δουλέψει κάποιος τόσο μεγαλύτερη και η παραγωγικότητα του. Αυτή είναι μια πολύ μεγάλη λανθασμένη αντίληψη όταν έχουμε να κάνουμε με ανθρώπους και όχι με μηχανές. Σκεφτείτε π.χ. ότι οι προγραμματιστές αν αρχίζουν να δουλεύουν υπερωρίες μπορεί να εισάγουν λάθη στον κώδικα στον οποίο να χρειάζονται πολλές περισσότερες εργατοώρες για να διορθωθούν.
Περισσότερες ώρες δουλειάς δεν σημαίνει μεγαλύτερη παραγωγικότητα. Μερικές φορές μπορεί να σημαίνει το ακριβώς αντίθετο!
Το θέμα λοιπόν ήταν οι λανθασμένες αντιλήψεις και ο εσφαλμένος νοητικός προγραμματισμός όσον αφορά στο μάνατζμεντ και τον τρόπο που λειτουργούν τα πράγματα. Σκέφτεστε άλλες λανθασμένες αντιλήψεις από το πως εφαρμόζεται η διοίκηση στις μέρες μας; Ποιές;
Ναούμ Λιώτας
Οργανωσιακός σύμβουλος,
επιμορφωτής και business coach