Ένα ιδιαίτερο δείπνο και ένα πείραμα μικροχρηματοδώτησης και μέσα σε όλα ένα φεστιβάλ δημιουργικότητας και καινοτομίας. Το Feast λειτουργεί εδώ και ένα χρόνο έχοντας ως έδρα τη Θεσσαλονίκη, φέρνοντας στην ελληνική πραγματικότητα την έννοια του crowdfunding. Ο αντίκτυπος, που δικαιολογημένα έχει δημιουργήσει, στις δομές τις συμπρωτεύουσας είναι εμφανής καθώς προκαλεί την δημιουργική κοινότητα της πόλης να αλληλεπιδράσει, να συνεργαστεί και να στηριχτεί από όλους εμάς. Μιλήσαμε με την Αργυρώ Μπαράτα και τη Νίκη Βουίμτα, ιδρυτές του Feast και μοιράστηκαν μαζί μας το ταξίδι και την εμπειρία τους μέχρι τώρα.
Εσείς πώς γνωριστήκατε;
Ν. H Αργυρώ δούλευε στο Sani Festival σε μια εταιρεία και πήγα εγώ για μια εποχιακή θέση ως βοηθός παραγωγής και έτσι γίναμε αρχικά συνεργάτες που στη συνέχεια εξελίχτηκε σε μια ωραία φιλία.
Α. Η σχέση μας εξελίχθηκε από τότε, γίναμε φίλες και όταν ήρθα σε επαφή με το offline crowdfunding event το πρώτο άτομο με το οποίο το συζήτησα ήταν η Νίκη. Εμείς θέλαμε να κάνουμε κάτι παρέα και βρήκαμε την τέλεια ευκαιρία.
Το Feast πως προέκυψε;
Α. Ήμουν σε μια έκθεση στο Βερολίνο, που έδειχνε πολιτιστικούς οργανισμούς που επηρέασαν το τοπίο της πόλης και εκεί γνώρισα για πρώτη φορά το Detroit soup που είναι ουσιαστικά το πρώτο offline crowdfunding που έγινε στο Detroit. Με το που το είδα ενθουσιαστικά, αρχίσαμε να το ψάχνουμε για να το φέρουμε στην Ελλάδα και ήρθαμε σε επαφή με το Feast Brooklyn, ζητήσαμε τα δικαιώματα και την τεχνογνωσία και κάπως έτσι ξεκινήσαμε στην Θεσσαλονίκη πέρυσι τον Απρίλιο όποτε και κάναμε το πρώτο event.
Τι είναι το Feast;
Ν. Είναι μια ζωντανή εκδήλωση, όπου παρουσιάζονται project που γίνονται στην πόλη. Από όλες που τις προτάσεις που μας έρχονται διαλέγουμε 4-5 κάθε φορά, ο κόσμος έρχεται κάνει μια δωρεά 10€, παρακολουθεί τις παρουσιάσεις των ομάδων και ψηφίζει πιο θα ήθελε να δει να παίρνει τα έσοδα της βραδιάς, Όλα αυτά τα έσοδα μαζεύονται και δίνονται στον νικητή. Ταυτόχρονα υπάρχει φαγητό και ποτό από τους χορηγούς ως ανταπόδοση στα 10€ που δίνει το κοινό. Στο δεύτερο μέρος έχουμε και μουσική και γίνεται και ένα πάρτι, από εκεί κιόλας το Feast ( μ.φ. γιορτή)
A. Είναι ένα δείπνο συλλογικής μικροχρηματοδότησης δημιουργικών project για να μην είναι μια ξερή εκδήλωση. Επειδή προερχόμαστε από το κομμάτι της διοργάνωσης και έχουμε παραβρεθεί σε πάρα πολλές εκδηλώσεις προσπαθούμε να αποφύγουμε να είναι ξερές και στείρες και το κομμάτι της εμπειρίας να μην είναι περιορισμένο. Η πλατφόρμα του Feast δίνει την ευκαιρία να γνωρίσουμε τα project που γίνονται “δίπλα” μας αλλά και νέο κόσμο που ενεργοποιείται στην πόλη του. Αυτό άλλωστε είναι και το concept και στην Αμερική, τα γνωστά communitydinners, που μαζεύεται η κοινότητα και βοηθάνε ο ένας τον άλλων. Άλλωστε όλη αυτή η διαδικασία ξεκίνησε από την ανάγκη οι άνθρωποι να βοηθηθούν καθώς το Detroit είναι μια χρεοκοπημένη πόλη και υπήρχε η ανάγκη για ανάπτυξη της κοινωνίας.
Οι ιδέες που παρουσιάζονται είναι εντελώς καινούργια project ή είναι επιχειρηματικά εγχειρήματα τα οποία λειτουργούν ήδη;
Ν. Η εμπειρία μας έχει δείξει ότι είναι από όλα, π.χ. το CinesthesiaFilmFestival που πήρε μέρος στο τελευταίο Feast Athens λειτουργεί εδώ και καιρό και θέλει την χρηματοδότηση για να έρθει στην Αθήνα ή να αγοράσει καλύτερο εξοπλισμό.
Α. Εμείς για να προσπαθήσουμε να διασφαλίσουμε ότι η χρηματοδότηση θα αξιοποιηθεί προσπαθούμε να επιλέγουμε project που είναι ώριμα, που υπάρχει μια δομή που έχει τρέξει, έτσι ώστε τα χρήματα να χρησιμοποιηθούν σε άμεσο διάστημα. Όχι μιας βασική ιδέας που θα χρειαστεί ένα χρόνο στην ανάπτυξη της. Για αυτό το λόγο άλλωστε κάθε φορά στο επόμενο feast έρχεται ο νικητής του προηγούμενου για να μας ενημερώσει για τα αποτελέσματα.
Οι ιδέες πως επιλέγονται;
Α. Έχουμε θέσει 3 κριτήρια με βάση τα οποία διαλέγουμε ποιες ιδέες θα παρουσιαστούν. Το πρώτο αφορά την ωριμότητα της ιδέας και την εμπειρία της ομάδας για να την εκτελέσει. Το δεύτερο είναι το κομμάτι της δημιουργικότητας και της καινοτομίας, προσπαθώντας να βρούμε φρέσκιες ιδέες. Και το τρίτο κριτήριο είναι η ανταπόδοση της ιδέας προς τα πίσω, ακριβώς επειδή αφορά την τοπική κοινωνία και θέλουμε να καλλιεργήσουμε στον κόσμο την αίσθηση της κοινότητας.
Αυτό το πείραμα της μικροχρηματοδότησης μπορεί να πετύχει, από την άποψη ότι είναι μια περιορισμένη αγορά συνυπολογίζοντας και την εποχή στην οποία βρισκόμαστε;
Ν. Επειδή η εποχή είναι ακριβώς έτσι θεωρούμε ότι είναι αυτό που χρειάζεται η Ελλάδα. Δεν μπορώ να σου πω με σιγουριά αν θα πετύχει καθώς και εμείς ακόμα πειραματιζόμαστε. Δοκιμάζουμε διάφορα πράγματα για να δούμε πως θα μπορούσαμε να το αναπτύξουμε στο μέλλον και να προσαρμοστεί το Feast ακόμα περισσότερο στην ελληνική πραγματικότητα.
Δοκιμάζουμε τη δομή των προτάσεων όπως παρουσιάζονται, για αυτό κάναμε πριν 2 μήνες το πρώτο θεματικό Feast, που ήταν όλες οι προτάσεις από την ίδια κατηγορία και αφορούσαν τα φωτογραφικά project. Για να δούμε τελικά μήπως όταν υπάρχει μια μίξη προτάσεων, κάποιες είναι πιο εύκολα να κερδίσουν το κοινό από κάποιες άλλες. Επίσης πειραματιζόμαστε και με την εμπειρία κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, πώς να γίνει περισσότερο διαδραστική για να προσελκύσει ακόμα περισσότερο κόσμο και έτσι η χρηματοδότηση κάθε φορά να αυξάνεται.
Εμείς πιστεύουμε ότι ένα τέτοιo concept είναι κάτι που χρειάζεται η Ελλάδα γιατί δεν υπάρχουν πόροι για χρηματοδότηση καθώς ακόμα και στην τράπεζα δύσκολα έως απίθανο να καταφέρει ένας νέος επιχειρηματίας να πάρει το απαραίτητο χρηματικό κεφάλαιο. Στην Αμερική το αντίστοιχο Feast έχει αφομοιωθεί και γίνονται συνέχεια παρόμοιες εκδηλώσεις εδώ και 5 χρόνια κάθε μήνα, βέβαια αυτό οφείλεται και στο τρόπο που είναι δομημένη η κοινωνία εκεί. Όσο υπάρχει ένα δημιουργικό κεφάλαιο που κατεβάζει προτάσεις και κοινό που στηρίζει αυτές τις ιδέες, το Feast θα λειτουργεί ως ο ενδιάμεσος φορέας που θα φέρνει σε επαφή όλο αυτόν τον κόσμο με τις προτάσεις της πόλης του.
Είναι η Ελλάδα γόνιμο έδαφος για ιδέες;
Α. Φυσικά και είναι. Προσωπικά παρατηρώ ότι εξαιτίας της κρίσης υπάρχει έκρηξη ιδεών και δημιουργικότητας. Η κατάσταση που υπάρχει ωθεί τον κόσμο να σκεφτεί τρόπους για να καταφέρει να υπάρχει και να ζει σε αυτό το σύστημα. Επομένως βλέποντας και τις προτάσεις που έρχονται στο Feast θεωρώ ότι υπάρχει έδαφος.
Ν. Φυσικά η Ελλάδα είναι δύσκολο πεδίο για μια ιδέα καθώς πρέπει να ξεπεράσει κάποιος πάρα πολλά εμπόδια είτε γραφειοκρατικά είτε δομικά. Βλέποντας και τα στατιστικά παγκοσμίως, παρατηρούμε από τη μία ότι το ποσοστό επιτυχημένων startup είναι πολύ μικρό, αλλά από την άλλη βλέπουμε και όλη αυτή τη μεγάλη προσπάθεια για να αναπτυχθεί ένα επιτυχημένο οικοσύστημα με δομή που να βοηθάει στο να πάει κάποιος την ιδέα του στο επόμενο επίπεδο. Από όλες τις ιδέες ακόμα και 5 να είναι επιτυχημένες, μπορούν να δημιουργήσουν τζίρους πολύ σημαντικούς. Πολύ επιτυχημένο παράδειγμα από την Ελλάδα είναι το taxibeat που έχει βγει εξωτερικό και πηγαίνει πολύ καλά.
Σε αυτό το ιδιαίτερο δείπνο πόσος κόσμος μαζεύεται για να δούμε και το ποσό που συγκεντρώνεται;
Α. Συνήθως είναι 150 άτομα οπότε μαζεύονται 1500 ευρώ κατά μέσο όρο. Είναι αρκετά καλό το ποσό αν θέλεις να υλοποιήσεις κάποιο κομμάτι του project. To Blood-e που ήταν οι προηγούμενοι νικητές του Feast Athens με τα λεφτά που κέρδισαν χρηματοδότησαν το site τους.
Ν. Βέβαια η διοργάνωση δεν είναι μόνο για τα λεφτά. Έχει παράπλευρα οφέλη για όλες τις ομάδες είτε κερδίσουν είτε δεν κερδίσουν. Αποκτούν ένα βήμα και ένα κοινό 200 ατόμων που τους μαθαίνουν και παράλληλα τους προωθούμε μέσα από τα socialmedia με αποτέλεσμα να τους γνωρίσουν ακόμα 3000 άτομα. Επιπρόσθετα μπορούν να κάνουν networking και να προκύψει κάποια συνεργασία. Στο τελευταίο Feast Athens το vouliwatch και το generation 2.0 αποφάσισαν να συνεργαστούν κατά τη διάρκεια του νομοσχεδίου για την ιθαγένεια.
Ακόμα και το κομμάτι της παρουσίασης και της έκθεσης μπροστά σε άγνωστο κοινό τους βοηθάει καθώς στη συνέχεια μπορούν να πάνε σε μια μεγαλύτερη διοργάνωση και να στήσουν ακόμα καλύτερα την παρουσίαση τους. Στην Θεσσαλονίκη η ομάδα Purple Game, που κάνει σχεδιασμό παιχνιδιών ξεκίνησε από εμάς και στη συνέχεια γνώρισε απίστευτη εξωστρέφεια η ιδέα της με αποτέλεσμα να κάνει συνεντεύξεις σε πολλά δημοσιογραφικά μέσα. Αν και ήρθε δεύτερη και δεν πήρε τη χρηματοδότηση, αυτή τη στιγμή πάει πάρα πολύ καλά και είναι talkofthetown.
Μπορεί κάποιος αντί για χρηματικό αντίτιμο να προσφέρει σε είδος, από ένα χώρο για να στεγάσει τα γραφεία της μια ομάδα, μέχρι και πρώτες ύλες;
Α. Αυτό είναι κομμάτι crowdsourcing, που είναι κομμάτι του crowdfunding. Αυτή τη στιγμή προσπαθούμε να οργανώσουμε ένα πανελλήνιο Feast στο οποίο θα υπάρχει η δυνατότητα να δίνονται και τέτοια έπαθλα. Είναι στην προσπάθεια ανάπτυξης του Feast ώστε οι ομάδες να μπορούν να κερδίζουν πέρα του χρηματικού και άλλα έπαθλα. Το σχεδιάζουμε για το Φθινόπωρο αλλά ακόμα δεν έχει οριστικοποιηθεί.
Το κοινό που δίνει το χρηματικό αντίτιμο για να συμμετάσχει στην εκδήλωση και ψηφίζει την ιδέα έχει κάποιο μερίδιο στην ιδέα π.χ. κάποια μετοχή;
Α. Αυτό είναι κομμάτι του equity crowdfunding και εμείς δεν ασχολούμαστε καθόλου με αυτό, οπότε όχι δεν έχει κάποιο μερίδιο. Μάλιστα και στους όρους συμμετοχής αναφέρεται ότι τα πνευματικά δικαιώματα, τα δικαιώματα χρήσης και τα εμπορικά δικαιώματα ανήκουν στους ίδιους τους δημιουργούς και το Feast δεν διεκδικεί τίποτα.
Ν. Το concept έτσι και αλλιώς δεν είναι αυτό. Το ζητούμενο είναι να βοηθήσεις τον συμπολίτη σου να κάνει το παραπάνω βήμα και ίσως αργότερα σε βοηθήσει και αυτός. Χαρήκαμε ιδιαίτερα που είδαμε στο τελευταίο Feast σχεδόν όλες τις ομάδες που συμμετείχαν στον προηγούμενο διαγωνισμό να έρχονται με την διάθεση να χρηματοδοτήσουν ιδέες, ακριβώς όπως χρηματοδοτήθηκαν και αυτοί.
Πόσα Feast έχουν γίνει μέχρι τώρα και τι ποσό έχει μαζευτεί συνολικά;
Α. Έχουν ξεπεράσει τα 6000 ευρώ και έχουμε κάνει 3 feast στη Θεσσαλονίκη επίσης 1 θεματικό Feast στη Θεσσαλονίκη με θέμα τη φωτογραφία και 2 Feast στην Αθήνα και ετοιμάζουμε ακόμα ένα Feast στην Θεσσαλονίκη τον Μάιο και κάπως έτσι τελειώνει η σεζόν και μετά από Φθινόπωρο ξεκινάμε πάλι.
Υπάρχει σκέψη εκτός από Αθήνα και Θεσσαλονίκη να διοργανώσετε στην επαρχεία κάποιο Feast;
Α. Έχουμε δεχτεί αρκετές προτάσεις από Σύρο οπότε είναι μια σκέψη που έχουμε. Σίγουρα το θέλουμε αλλά υπάρχουν και βασικές παράμετροι που πρέπει να συνυπολογίσουμε. Αν υπάρχουν αρκετές ιδέες σε μια πόλη και ξέρουμε ότι υπάρχει και ο κόσμος να ενδιαφερθεί να έρθει και να στηρίξει θα το εξετάσουμε. Έχουμε δεχτεί προτάσεις από το Ηράκλειο, από Πάτρα, από Βόλο, Βέροια και με όλες αυτές τις ομάδες συζητάμε και κοιτάμε πρώτα και κύρια να διασφαλίσουμε τις ιδέες τους. Ο χώρος και το κομμάτι της ανταπόδοσης με το φαγητό και το ποτό είναι κάτι εύκολο που μπορούμε να το καλύψουμε, το πιο σημαντικό είναι να βρούμε το δημιουργικό κεφάλαιο, τις ομάδες που έχουν όρεξη να δουλέψουν πάνω στις ιδέες τους.
Πέρα από τις εκδηλώσεις παρέχετε άλλες υπηρεσίες προς τις ομάδες, είτε συμβουλευτικές είτε σαν ένα χώρο που θα παρέχετε στα project για να αναπτυχθούν και να πάνε στο επόμενο επίπεδο;
Α. Εμείς όπως σου είπαμε ξεκινήσαμε εντελώς πειραματικά καθώς αρχικά θέλαμε να δούμε πως θα αντιδράσει η κοινωνία. Έχοντας κλείσει ένα χρόνο και έχοντας δει τις ανάγκες που υπάρχουν προσανατολιζόμαστε στο πως μπορούμε να παρέχουμε συμβουλευτικές υπηρεσίες και στήριξη σε crowdfunding καμπάνιες γιατί υπάρχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον από τον κόσμο και δεν ξέρει τον τρόπο να διοργανώσει κάτι τέτοιο. Η ιδέα του crowdfunding στην Ελλάδα, αν και υπάρχει το Groopio, δεν έχει αφομοιωθεί από τον κόσμο και για αυτό η συλλογική χρηματοδότηση δεν έχει προχωρήσει εδώ. Εμείς αυτό θέλουμε να φέρουμε στο προσκήνιο και να μεταδώσουμε στη συνείδηση του κόσμου της έννοια της συλλογικής χρηματοδότησης.
Γιατί κάνετε όμως offline χρηματοδότηση και όχι online;
Α. Αυτό που μας άρεσε στο Detroit Soup είναι η αίσθηση που δημιουργείται, η ανθρώπινη επαφή. Άλλωστε το αρχικό μας moto ήταν «έλα να δεις τι κάνει ο γείτονας». Έλα να δεις τι κάνουν αυτά τα παιδιά που έχουν σηκωθεί από τον καναπέ τους και δημιουργούν κάτι καινούργιο. Όλη αυτή η συλλογικότητα, η αλληλεγγύη που προκύπτει είναι μέσα σε ένα νέο πλαίσιο πολύ πιο φρέσκο που δημιουργεί ανθρώπινους δεσμούς και αυτό είναι κάτι που μας αγγίζει και σαν ανθρώπους.
Ν. Πριν προκύψει η ιδέα από το εξωτερικό, δεν είχαμε ασχοληθεί ποτέ με το crowdfunding. Δεν ψάχναμε τι να κάνουμε γύρω από αυτό το θέμα. Προέκυψε και εμείς απλά ακολουθήσαμε και μπήκαμε μέσα σε αυτή την πραγματικότητα γιατί μας άγγιξε και μας συγκίνησε. Αυτός που ξεκίνησε αυτές τις εκδηλώσεις έχει βραβευτεί από τον Λευκό Οίκο ως champion of change γιατί άλλαξε μια δομή πάνω στο communitybuilding το οποίο θεωρούμε σε αυτή φάση απαραίτητο εργαλείο για να ξαναβρούμε τις σχέσεις μας τόσο με τον συνάνθρωπο όσο και με την πόλη στην οποία μένουμε.
Συνεργάζεστε με άλλους φορείς;
Α. Σταθερή συνεργασία δεν έχει προκύψει ακόμα. Υπάρχουν σχέσεις που προκύπτουν σε κάθε Feast που καλλιεργούνται και αξιοποιούνται συνεχώς. Πρόσφατα μας κάλεσαν από το Αμερικάνικο Προξενείο στη Θεσσαλονίκη, να διοργανώσουμε ένα βραδινό κάλεσμα για να παρουσιάσουμε ένα αμερικανό σκηνοθέτη ο οποίος χρηματοδότησε το ντοκιμαντέρ του μέσω crowfunding. Ιδιαίτερα το Αμερικάνικο προξενείο έχει αρκετά ψηλά στην ατζέντα του το κομμάτι του crowdfunding και χαρήκαμε ιδιαίτερα που παραβρεθήκαμε εκεί. Συνολικότερα είμαστε ανοιχτές σε κάθε πρόταση και ιδέα.
Εσείς τι επιθυμείτε για το μέλλον του Feast;
Α. Σίγουρα το Feast να μην είναι ένα πυροτέχνημα, να δώσουμε τις σωστές βάσεις και θεμέλια, να μπορέσουμε να το αναπτύξουμε σε τέτοιο σημείο έτσι ώστε όσο υπάρχει δημιουργικό κεφάλαιο να το υποστηρίζει. Επίσης μέσα στα πλάνα μας είναι και η διοργάνωση της πανελλήνιας εκδήλωσης όπως είπαμε πιο πάνω και γενικότερα να προωθήσουμε την έννοια της συλλογικής χρηματοδότησης περισσότερο.