Ένας από τους μεγαλύτερους μύθους στη ζωή μας είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν αυτοπεποίθηση. Μύθος που σιγά σιγά καταρρίπτεται. Στην πραγματικότητα πολλοί ομολογούν ότι θα ήθελαν να διαθέτουν περισσότερη.
Ακόμη και όσοι αρχικά φαίνονται σίγουροι για τον εαυτό τους κατά βάθος κρύβουν μέσα τους πολύ άγχος. Άτομα δυναμικά στη δουλειά τους είναι αρκετά συνεσταλμένα στην προσωπική τους ζωή. Και αυτό γιατί η αυτοπεποίθηση δεν είναι μια έμφυτη ικανότητα, δεν παραμένει αμετάβλητη με την πάροδο του χρόνου. Έχει και αυτή τις διακυμάνσεις της. Κανείς δεν γεννιέται έχοντας αυτοπεποίθηση. Όλοι όμως μπορούμε, αργά ή γρήγορα, να την καλλιεργήσουμε υιοθετώντας νέες, πιο τολμηρές συμπεριφορές και αποκτώντας μεγαλύτερη σιγουριά.
Τι είναι όμως η αυτοπεποίθηση; «Αυτοπεποίθηση» θα πει να πιστεύεις στον εαυτό σου και στις δυνατότητές σου, να πιστεύεις μέσα σου, χωρίς να το βροντοφωνάζεις δεξιά και αριστερά, αλλά προβάλλοντάς το ήρεμα, ότι μέχρι στιγμής, παρά τις όποιες δυσκολίες, τα έχεις καταφέρει σημαντικά στη ζωή σου, συνεχίζεις να τα καταφέρνεις και θα τα καταφέρνεις και στο μέλλον σε ό,τι κι αν προκύψει.
Ο αυτοσεβασμός και η αυτοεκτίμηση αποτελούν έννοιες στενά συνδεδεμένες με την αυτοπεποίθηση. Η πίστη στην προσωπική σου αξία και η εσωτερική σου ικανοποίηση καθορίζουν την εικόνα σου, τον καθρέφτη του εαυτού σου, την αντανάκλαση αυτού που υπάρχει καταχωνιασμένο στο υποσυνείδητό σου από τη μέρα που γεννήθηκες.
Πώς βλέπεις λοιπόν εσύ ο ίδιος τον εαυτό σου; Ποια είναι η εικόνα που αντικρίζεις; Πώς μιλάς στον εαυτό σου για τον εαυτό σου; Είσαι ικανοποιημένος; Μήπως θα ήθελες κάτι να βελτιώσεις; Πάντα υπάρχει κάτι.
Ας δούμε λοιπόν μερικές απλές, αλλά ιδιαίτερα χρήσιμες συμβουλές που θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να αυξήσουμε την αυτοπεποίθησή μας!
Μείνε μακριά από αρνητικά συναισθήματα και σκέψεις.
Επικεντρώσου στα θετικά της ζωής
Όλοι μας έχουμε βιώσει στιγμές αποτυχίας, συνεχούς άγχους και πανικού, που μας επηρεάζουν συναισθηματικά, χωρίς να προλάβουμε καν να το συνειδητοποιήσουμε. Οι αποτυχίες πάντα θα μας χτυπούν την πόρτα, γιατί επιτυχία και αποτυχία αποτελούν τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Το θέμα είναι πώς τις διαχειριζόμαστε. Από εδώ και στο εξής μην επιτρέπεις στην αποτυχία να σε καταβάλλει. Εκμεταλλεύσου την ως εμπειρία.
Απόβαλε τις αρνητικές φωνές από το μυαλό σου και στη θέση τους τοποθέτησε πολλούς μικρούς αλλά επιτεύξιμους στόχους. Η δράση είναι ο καλύτερος τρόπος να ξεπεράσεις την αποτυχία, είναι αυτή που θα βελτιώσει τη διάθεσή σου. Για αυτό δώσε έμφαση στη λύση και όχι στο πρόβλημα!
Άλλαξε την εικόνα και τη γλώσσα του σώματός σου
Πλήθος ερευνών έχουν αποδείξει πως η σωστή στάση σώματος επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τον τρόπο με τον οποίο εμείς οι ίδιοι βλέπουμε τον εαυτό μας, αλλά και την εικόνα που προβάλλουμε στους άλλους.
Απλά και μόνο το να μην καμπουριάζεις, να κρατάς μια όρθια στάση σώματος και να προτείνεις το στήθος σου δίνει στους γύρω σου την εντύπωση ότι πρόκειται για ένα άτομο με υψηλή αυτοπεποίθηση. Το χαμόγελο ταυτόχρονα όχι μόνο θα σε βοηθήσει να νιώσεις καλύτερα, αλλά θα κάνει και τους υπολοίπους να αισθανθούν πιο άνετα δίπλα σου και να σε εμπιστευτούν. Κοίταξε τον συνομιλητή σου στα μάτια, μίλησε αργά, καθαρά και σταθερά, περπάτησε με άνεση, περιποιήσου την εμφάνισή σου και απόφευγε τις νευρικές κινήσεις. Νιώσε υπερηφάνεια για τον εαυτό σου!
Για τις δύσκολες στιγμές
φτιάξε τη δική σου «υπέροχη» λίστα
Η ζωή μας είναι γεμάτη από προκλήσεις σε κάθε τομέα της και για αυτό πολλές φορές είναι δύσκολο να κρατάς τον έλεγχο και τα επίπεδα της αυτοπεποίθησής σου ανεβασμένα. Κάθισε λοιπόν κάτω, πάρε ένα κομμάτι χαρτί και κατάγραψε τις μέχρι τώρα επιτυχίες σου, όσο μικρές ή ασήμαντες και αν σου φαίνονται. Γράψε όλα όσα έχεις κάνει και αγαπάς στον εαυτό σου. Αναλογίσου όλους τους τομείς της ζωής σου, έναν προς έναν, και αναλόγως ένταξε στη λίστα σου γνωρίσματα της προσωπικότητάς σου για τα οποία νιώθεις υπερήφανος, ικανότητες που έχεις αποκτήσει μεγαλώνοντας, έμφυτα ταλέντα σου, ιδέες που έχεις γεννήσει, περιπτώσεις ανθρώπων που βοήθησες, καταστάσεις σύνθετες που επέλυσες και εν τέλει ξεπέρασες.
Η λίστα είναι σχεδόν ατελείωτη. Φρόντισε να την εμπλουτίζεις κάθε τόσο με καινούργια κατορθώματα και όμορφες στιγμές, κράτησε την ως παρακαταθήκη και αξιοποίησέ την όποτε έχεις ανάγκη για ψυχολογική τόνωση υπενθυμίζοντάς σου όσα έχεις καταφέρει μέχρι τώρα.
Αν θέλεις, φτιάξε άλλη μία λίστα με τα όνειρα και τους στόχους που έχεις στο μυαλό σου για το μέλλον και τοποθέτησέ τη μαζί με την προηγούμενη σε εμφανές σημείο, ώστε να τις βλέπεις συνέχεια. Πίστεψε στη δύναμη του γραπτού λόγου και προετοίμασε το μέλλον σου όσο μπορείς!
Πρόσεχε τον εαυτό σου
Η αυτοπεποίθηση εξαρτάται από έναν «ιδανικό» συνδυασμό καλής φυσικής κατάστασης, συναισθηματικής υγείας και κοινωνικής υγείας. Με τον λιγότερο γνωστό όρο «κοινωνική υγεία» αναφερόμαστε στην ευημερία του ατόμου στα πλαίσια της κοινωνίας, η οποία περιλαμβάνει την ποιότητα των σχέσεών του με τους υπολοίπους, τη μεταξύ τους αλληλεπίδραση, καθώς και τη σχέση του ατόμου με τους κοινωνικούς θεσμούς και την ισότητα των ευκαιριών.
Είναι λοιπόν δύσκολο να νιώσεις καλά με τον εαυτό σου εάν δεν σου αρέσει η φυσική σου κατάσταση και παρουσία ή εάν αισθάνεσαι συνεχώς πως τα επίπεδα της ενέργειάς σου έχουν εξαντληθεί. Πάρε τον χρόνο σου, αθλήσου, μάθε να τρέφεσαι υγιεινά, αποφεύγοντας διατροφικές διαταραχές, κοιμήσου καλύτερα, φόρα ρούχα που σε κάνουν να νιώθεις όμορφα και άνετα. Φόρτισε τις μπαταρίες σου και η διάθεσή σου θα αλλάξει γρήγορα. Χτίσε την αυτοπεποίθησή σου μεθοδικά!
Κάθε μέρα κάνε κάτι που σε φοβίζει
Αυτό που πρέπει συνεχώς να υπενθυμίζεις στον εαυτό σου είναι ότι το άγχος, η ανησυχία, η θλίψη, ο πανικός δεν μπορούν να σε σκοτώσουν. Τα αρνητικά σου συναισθήματα και οι φοβίες σου δεν είναι παρά παιχνίδια του μυαλού σου. Εσύ ο ίδιος τα δημιουργείς και τα τροφοδοτείς. Αν αφήνεις αυτά τα συναισθήματα να σε κυριεύουν, δημιουργείς ουσιαστικά έναν φαύλο κύκλο, που μεγιστοποιεί τους φόβους σου και απωθεί την αυτοπεποίθησή σου.
Με δεδομένο ότι αυτοπεποίθηση είναι η ικανότητα να αναλαμβάνεις δράση σε μία συγκεκριμένη στιγμή, όσο ακατόρθωτο κι αν φαντάζει αυτό αρχικά, ο καλύτερος τρόπος να ξεπεράσεις τους φόβους σου είναι να τους αντιμετωπίσεις κατά μέτωπο. Με το να κάνεις κάθε μέρα κάτι που σου προκαλεί φόβο αυξάνεις κατακόρυφα την αυτοπεποίθησή σου. Βγες από τη ζώνη άνεσής σου, κάνε το πρώτο βήμα και θα δεις ότι το επόμενο θα είναι ευκολότερο.
Ρώτα τον εσωτερικό σου κριτή
Μερικά από τα πιο αυστηρά σχόλια που δεχόμαστε καθημερινά προέρχονται από τον ίδιο μας τον εαυτό μέσω της φωνής του «εσωτερικού κριτή». Στρατηγικές, όπως αυτές που εφαρμόζονται κατά τη γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία, αποδεικνύονται ιδιαίτερα χρήσιμες, καθώς βοηθούν στο να συνειδητοποιήσουμε την αλληλεπίδραση μεταξύ των σκέψεων, των συναισθημάτων και των δράσεών μας.
Ωστόσο, εάν η αυτοπεποίθησή σου είναι αισθητά χαμηλή, μάλλον ο εσωτερικός σου κριτής έχει γίνει υπερβολικά ενεργητικός και ανακριβής. Θέσε του όρια! Για παράδειγμα, εάν θεωρείς ότι έχεις αποτύχει, ρώτα ξανά τον εσωτερικό σου κριτή «πού στηρίζεται η σκέψη μου ότι έχω αποτύχει;», «υπάρχουν αντικειμενικά αποδείξεις που να το επιβεβαιώνουν;», «μήπως με κρίνω υπερβολικά αυστηρά;».
Το μυστικό; Βρες ευκαιρίες να συγχαίρεις και να επιβραβεύεις τον εαυτό σου ακόμη και για τις πιο μικρές επιτυχίες. Όσο κοινότυπο κι αν ακούγεται, δυστυχώς ή ευτυχώς, κανείς δεν είναι τέλειος!
Βοήθησε κάποιον άλλον
Το να βοηθούμε κάποιον άλλον όπως μπορούμε μας δίνει συχνά τη δυνατότητα να ξεχνάμε για λίγο τα προβλήματά μας και όσα μας απασχολούν και να αισθανόμαστε ευγνώμονες για όσα έχουμε. Η διάθεσή μας αυξάνεται επίσης όταν μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά για κάποιον άλλον, κάτι που γι’ αυτόν μπορεί να είναι πολύ σημαντικό.
Αντί συνεπώς να εστιάζεις στις δικές σου αδυναμίες όλη την ώρα, άνοιξε τα μάτια, κοίτα λίγο τον κόσμο γύρω σου και προσπάθησε να βοηθήσεις ή να καθοδηγήσεις όσο γίνεται κάποιο άλλο άνθρωπο. Έτσι θα δεις και θα αισθανθείς τα επίπεδα της αυτοπεποίθησής σου να αυξάνονται σταδιακά.
Θέσε τα προσωπικά σου όρια
Ποτέ μην επιτρέπεις στον εαυτό σου να γίνεται θύμα. Μην αφήνεις κανέναν να ορίζει τη ζωή σου. Μάθε να λες «όχι»! Θέσε τα προσωπικά σου όρια και μάθε στους γύρω σου να τα σέβονται. Εάν μάλιστα χρειαστεί, εκπαιδεύσου πάνω στο πώς να είσαι πιο δυναμικός και αποφασιστικός και να ζητάς αυτό που πραγματικά θέλεις. Όσο περισσότερο έλεγχο και λόγο έχεις πάνω στη δική σου ζωή, τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η αυτοπεποίθησή σου. Κάνε κτήμα σου το γεγονός ότι κανένας δεν είναι ανώτερος ή κατώτερός σου. Όλοι είμαστε ίσοι.
Διάλεξε εσύ τους ανθρώπους που σε περιβάλλουν
Ακόμη και αν βοηθάς άλλους ανθρώπους, αν έχεις γίνει πιο επιεικής με τον εαυτό σου ή εάν έχεις αντικαταστήσει τις συνήθειες τελειομανίας σου με άλλες, παραμένει δύσκολο να διατηρείς τα επίπεδα της αυτοπεποίθησής σου ανεβασμένα εάν περιτριγυρίζεσαι από ανθρώπους που κάνουν τα πάντα, έστω και άθελά τους, για να καταφέρουν το αντίθετο.
Βάλε λοιπόν ένα φίλτρο και κάνε κάποιες σημαντικές αλλαγές στην καθημερινότητά σου. Επίλεξε να περνάς λιγότερο χρόνο με ανθρώπους νευρωτικά τελειομανείς, αγενείς ή με ανθρώπους που σε κάθε ευκαιρία σε αποθαρρύνουν για τους στόχους και τα όνειρά σου. Αντιθέτως κράτα στη ζωή σου τους πιο θετικούς και αισιόδοξους, τους εμψυχωτικούς ανθρώπους, που διαθέτουν έναν πιο ώριμο τρόπο σκέψης.
Παράλληλα φίλτραρε όλα όσα ακούς, βλέπεις ή διαβάζεις. Από το διαδίκτυο, την τηλεόραση, τα βιβλία, τα περιοδικά ή οποιοδήποτε άλλο ερέθισμα κράτα μόνο ό,τι σε κάνει να νιώθεις πιο σίγουρος και αισιόδοξος. Απόβαλε οτιδήποτε τοξικό σε περιβάλλει!
Θυμήσου τη σημασία της υψηλής αυτοπεποίθησης
Ένας απλός τρόπος για να παραμένεις συνεπής με αυτό που κάνεις είναι να θυμάσαι συνεχώς τα σημαντικότερα αίτια που σε ωθούν σε αυτό. Υπενθύμισε λοιπόν στον εαυτό σου τους λόγους για τους οποίους αξίζει να έχεις μια υψηλή αυτοπεποίθηση και θέσε τους ως προτεραιότητά σου. Θυμήσου πως με την αυτοπεποίθηση η ζωή μας γίνεται πιο απλή και φωτεινή, τα προβλήματα φαντάζουν πιο εύκολα, αποκτάμε περισσότερη εσωτερική σταθερότητα, «σαμποτάρουμε» τον εαυτό μας λιγότερο και συνειδητοποιούμε την αξία μας, φαινόμαστε πιο ελκυστικοί στους υπολοίπους και γινόμαστε πιο αισιόδοξοι και ευτυχισμένοι.
Να θυμάσαι, τέλος, πως τα πράγματα σπάνια αλλάζουν από μόνα τους. Όσο διστάζεις και όσο αναβάλλεις καταστάσεις, συνωμοτείς κατά του εαυτού σου και παραμένεις στάσιμος. Η αυτοπεποίθηση όμως προϋποθέτει δράση. Ζήτησε από εσένα να κάνεις το πρώτο βήμα για να ακολουθήσει και αυτή με τη σειρά της.
«Ιδού η υπέρτατη αξία: να μην προδίδεις τον εαυτό σου».
William Shakespeare
Μαριάντα Ζάβαλη, Team leader www.citycampus.gr
