Το πιο κοινό πρόβλημα με το οποίο πιθανότατα βρίσκονται αντιμέτωποι οι επαγγελματικοί σύμβουλοι είναι η δυσκολία στη λήψη επαγγελματικής απόφασης των πελατών. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι ο πελάτης δεν έχει τις επαγγελματικές πληροφορίες που του χρειάζονται για να βασίσει την απόφασή του.
Ο Ford (2002) υποστηρίζει ότι η αυτοεκτίμηση, ο βαθμός στον οποίο είναι ικανοποιημένος κανείς με τον εαυτό του, έχει βασική σημασία στην ικανότητα λήψης επαγγελματικής απόφασης. Η γνώση του εαυτού μέσω της επαγγελματικής συμβουλευτικής μπορεί να συμβάλει στην εδραίωση της αυτοεκτίμησης.
Μερικοί πελάτες ισχυρίζονται ότι δεν γνωρίζουν τον εαυτό τους. Συχνά ακούμε τη δήλωση «δεν ξέρω τις δυνατότητες και τις αδυναμίες μου». Η έλλειψη μιας καλά διαφοροποιημένης αυτοαντίληψης μπορεί να είναι αναμενόμενη για έναν έφηβο πελάτη, καθώς οι έφηβοι βρίσκονται στη διαδικασία να διαχωριστούν ψυχολογικά από τους γονείς τους και να αναπτύξουν μια ανεξάρτητη ταυτότητα (Erikson, 1971).
Όμως και πολλοί ενήλικοι που έρχονται για επαγγελματική συμβουλευτική δεν έχουν ξεκάθαρη αυτοαντίληψη. Αυτοί οι πελάτες συχνά ζητούν βοήθεια για την αξιολόγηση των ταλέντων τους, έτσι ώστε να είναι καλύτερα εξοπλισμένοι για την επαγγελματική κατεύθυνση που θα ακολουθήσουν.
Άλλοι πελάτες ισχυρίζονται ότι δεν τους αρέσει ο εαυτός τους. Πιστεύουν ότι έχουν αυτογνωσία, αλλά υποφέρουν από χαμηλή αυτοεκτίμηση και χρειάζονται βοήθεια για την ανάπτυξή τους.
Άλλα προβλήματα λήψης απόφασης που μπορούν να αποκαλυφθούν κατά την επαγγελματική συμβουλευτική (O’Connell, 1998) είναι:
- Οι πιέσεις από τρίτους για συγκεκριμένη επαγγελματική κατεύθυνση.
- Μία σύγκρουση μεταξύ δύο διαφορετικών πλευρών του εαυτού, π.χ. ο δημιουργικός και ο συμβατικός εαυτός.
- Ο φόβος να αντιμετωπίσει κανείς τον κίνδυνο της αποτυχίας.
- Η μη ανάληψη ευθύνης για τη λήψη απόφασης.
- Η σύγκρουση ανάμεσα στις επαγγελματικές και στις προσωπικές ανάγκες.
- Ο φόβος επιτυχίας, που λειτουργεί παράλληλα με τον φόβο της αποτυχίας, και οδηγεί σε παντελή αδυναμία λήψης αποφάσεων.
Ο επαγγελματικός σύμβουλος καλείται να βοηθήσει τον πελάτη ώστε να προσδιορίσει, να αναγνωρίσει και να κατανοήσει καλύτερα κάποια παράλογη ιδέα που έχει για τον εαυτό του ή κάποια ασυνείδητη σύγκρουση που δυσχεραίνει τη λήψη απόφασης. Ειδικά στην περίπτωση κάποιου εξαρτημένου πελάτη, ο οποίος θέλει ο σύμβουλος να αναλάβει την ευθύνη της λήψης απόφασης, χρειάζεται στο στάδιο της σύναψης του συμβολαίου να καθορίζεται σαφώς ότι η ευθύνη ανήκει στον ίδιο.
Η χρόνια αναποφασιστικότητα, η οποία εμφανίζεται συχνά όχι μόνο στον τομέα της επαγγελματικής απόφασης, αλλά και σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής του πελάτη, απαιτεί παραπομπή για προσωπική συμβουλευτική (Nathan & Hill, 2006).
Καλλιόπη Σωτηράκη,
Ψυχολόγος, MSc Συμβουλευτική & Επαγγελματικός Προσανατολισμός
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
