Πώς μπορώ να ξέρω;
Όσον αφορά την κατάθλιψη, ένας στους τρεις ανθρώπους βιώνει έστω ένα καταθλιπτικό επεισόδιο μια φορά στη ζωή του. Αυτό σημαίνει ότι είναι σχεδόν αδύνατον κάποιος κοντινός σου άνθρωπος να μην βιώσει κατάθλιψη.
Οι περισσότεροι από εμάς ξέρουν πώς είναι κατά καιρούς να αισθάνεσαι τη διάθεσή σου πεσμένη. Όταν, όμως, αυτή η πεσμένη διάθεση συνεχίζεται για μεγάλο χρονικό διάστημα, όταν αντί να βελτιώνεται χειροτερεύει και όταν αρχίζει να επηρεάζει αρνητικά την ζωή σου και να εισχωρεί συστηματικά με ζημιογόνο τρόπο στην καθημερινότητά σου, τότε ίσως είναι κατάθλιψη.
Η κατάθλιψη είναι μια ψυχολογική κατάσταση, που συχνά μπορεί να κρύβεται πίσω και από ένα πρόβλημα υγείας. Αυτό καμιά φορά μπορεί να προκαλεί σύγχυση, αφού π.χ. ένας χρόνιος πόνος μπορεί να προκαλέσει κατάθλιψη ή η κατάθλιψη μπορεί να προκαλέσει έναν χρόνιο πόνο.
Άλλες φορές η κατάθλιψη μπορεί να κρύβεται πίσω από ψυχολογικές δυσκολίες όπως π.χ. άγχος, έμμονες ιδέες ή φοβίες.
Μερικά από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα της κατάθλιψης είναι τα παρακάτω:
- Καταθλιπτική διάθεση.
- Έλλειψη ενδιαφέροντος για τη ζωή ή για πράγματα που σου αρέσουν και που ευχαριστιέσαι συνήθως όταν τα κάνεις, όπως τα χόμπι σου.
- Μειωμένη αίσθηση ευχαρίστησης ή απόλαυσης από πράγματα ή δραστηριότητες που συνήθως είναι για εσένα ευχάριστα και απολαυστικά.
- Κούραση και αίσθηση κόπωσης, που δεν προέρχεται από δραστηριότητα.
- Μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης.
- Σκέψεις για αυτοκτονία.
- Αλλαγές στην όρεξη, υπερβολική ή πολύ λίγη κατανάλωση φαγητού, αυξομειώσεις βάρους.
- Αλλαγές στις συνήθειες του ύπνου σου – υπερβολικές ή πολύ λίγες ώρες ύπνου απ΄ότι συνηθίζεις, διακοπές του ύπνου στη διάρκεια της νύχτας και δυσκολία στο να ξανακοιμηθείς.
- Εκνευρισμός και οξυθυμία ή απάθεια και πλαδαρότητα που μπορούν να εκφράζονται και σωματικά με πολύ έντονες ή πολύ αργές κινήσεις αντίστοιχα.
- Συνεχή προβλήματα ή ενοχλήσεις στο σώμα που δεν απομακρύνονται ακόμα και μετά την ανάλογη αντιμετώπιση ή θεραπεία.
Σημείωση! Σε παρακαλώ σημείωσε εδώ ότι η αναφορά στα παραπάνω συμπτώματα έχει ως σκοπό την πληροφόρησή σου και σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί μέσο διάγνωσης άλλου ή του εαυτού σου. Επειδή κάθε περίπτωση είναι μοναδική, αν θεωρείς ότι εσύ ή κάποιο αγαπημένο σου πρόσωπο παρουσιάζει κάποιες από τις παραπάνω συμπεριφορές να ζητήσεις τη γνώμη ή τη βοήθεια ενός έγκυρου ειδικού.
Τα περισσότερα είδη κατάθλιψης μπορούν να θεραπευτούν με σύγχρονες και αποτελεσματικές θεραπείες, όπως είναι ψυχολογικές θεραπείες (συμβουλευτική, ψυχοθεραπεία) ή/ και με τη βοήθεια φαρμάκων σε κάποιες περιπτώσεις.
Έρευνες δείχνουν ότι μερικοί από τους κύριους λόγους της αναποτελεσματικής θεραπείας της κατάθλιψης είναι ότι οι άνθρωποι που υποφέρουν από αυτήν:
- δεν θεωρούν ότι αυτό που βιώνουν μπορεί να είναι κατάθλιψη.
- το γνωρίζουν αλλά πιστεύουν ότι δεν μπορούν να κάνουν κάτι γι’ αυτό.
- σταματούν πολύ νωρίς την ψυχολογική ή φαρμακευτική θεραπεία τους κι έτσι αυξάνουν κατά πολύ τις πιθανότητες για υποτροπή- δηλ. τις πιθανότητες να αναβιώσουν κατάθλιψη.
Πώς μπορείς να βοηθήσεις;
Στους ανθρώπους που βιώνουν κατάθλιψη μπορεί να τους είναι δύσκολο να ομολογήσουν ότι έχουν πρόβλημα και ότι χρειάζονται βοήθεια. Δώσε προσοχή στην οικογένεια και τους φίλους σου. Αν ανησυχείς για κάποιον πρόσφερέ του πολλές και κατάλληλες ευκαιρίες να σου μιλήσει.
Προσκάλεσε αυτούς που φαίνονται να είναι απομονωμένοι σε ένα κοινωνικό γεγονός και συνέχισε να τους καλείς ακόμη κι αν αρνούνται. Οι άνθρωποι που βιώνουν κατάθλιψη δεν έχουν τη διάθεση να βρεθούν με κόσμο ή αισθάνονται ότι δεν έχουν κάτι να προσφέρουν.
Προσπάθησε να το καταλάβεις και να το αποδεχτείς αυτό και βοήθησέ τους να βρουν τρόπους να βοηθήσουν τον εαυτό τους. Ενημερώσου από έγκυρες πηγές για την κατάθλιψη και υπενθύμιζέ τους ότι η κατάθλιψη θεραπεύεται. Ενθάρρυνέ τους να ζητήσουν καλή επαγγελματική βοήθεια.
Μην περιμένεις να γίνουν ‘ο παλιός τους εαυτός’ μέσα σε μια μέρα.
Γράφει: Αντωνίου Άρτεμις
Σύμβουλος Ψυχολόγος και Συνθετική Θεραπεύτρια
