Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που έκανα κάποιες συζητήσεις διερεύνησης συνεργασίας με μία πολύ επιτυχημένη επαγγελματία στον χώρο της ομορφιάς. Πριν κλείσει η συμφωνία μας, και από περιέργεια, αλλά και λόγω επαγγελματικής «διαστροφής», ήθελα να επισκεφτώ ως «πελάτισσα» το κατάστημα λιανικής που διατηρεί. Αφού ολοκλήρωσα τις αγορές μου και παρατήρησα κάποια πράγματα από αυτά που ήθελα, επικοινώνησα μαζί της για να της πω τη γνώμη μου, τι εικόνα σχημάτισα.
Με «κατσάδιασε», γιατί δεν της επέτρεψα να μου κάνει δώρο ό,τι είχα επιλέξει να πάρω από το κατάστημα, λέγοντάς μου: «Εδώ που έφτασα, έφτασα και με πολύ σκληρή δουλειά, αλλά και γιατί πάντα πρόσφερα απλόχερα στους ανθρώπους, είτε πελάτες, είτε συνεργάτες / υπαλλήλους, από καρδιάς».
Και επειδή το mindset το δικό μου είναι ακριβώς το ίδιο, της απάντησα ότι την επόμενη φορά θα δεχτώ το δώρο της. Όμως πάντα την πρώτη φορά που πατώ το πόδι μου σε επιχείρηση ανθρώπου με τον οποίο έχω κάτσει κι έχω μιλήσει μαζί του κάποιες ώρες, έχουμε ανταλλάξει απόψεις και έχουμε εκθέσει τμήματα της προσωπικής μας ιστορίας, θέλοντας να προσφέρω, αλλά και να τιμήσω αυτή τη σχέση, είτε εξελιχθεί σε συνεργασία, είτε όχι, δεν δέχομαι δώρα.
Τα λόγια της συγκεκριμένης entrepreneur ήταν ένα trigger για να ξαναθυμηθώ αυτό που παρατηρώ σε όλα τα χρόνια της επαγγελματικής μου πορείας και το οποίο με οδήγησε να διαχωρίσω τις επιχειρήσεις σε τρία είδη, ανάλογα με το πώς φέρονται στους πελάτες τους, εσωτερικούς και εξωτερικούς.
Τα 3 είδη των επιχειρήσεων
Έτσι λοιπόν υπάρχουν τριών ειδών επιχειρήσεις κατά την άποψή μου.
Είδος 1: Επιχειρήσεις «βαμπίρ»
Αυτές που βασίζουν τις δράσεις τους και τις συνεργασίες τους, τόσο με τους εσωτερικούς πελάτες όσο και με τους εξωτερικούς, στην αρπαγή και στο ξεζούμισμα. Αυτές που δεν διστάζουν να πατήσουν επί πτωμάτων προκειμένου να πετύχουν τους υποτιθέμενα εταιρικούς στόχους (που δεν είναι εταιρικοί, αλλά προσωπικοί). Που δεν διστάζουν να καταστρέψουν κάθε φυσικό πόρο στο όνομα της αέναης ανάπτυξης. Κι όλα αυτά για να αποκτήσουν οικονομική δύναμη οι μέτοχοι-ιδιοκτήτες τους, οι λίγοι και οι «εκλεκτοί» δηλαδή. Αυτές τις επιχειρήσεις τις ονομάζω «βαμπίρ».
Είδος 2: Επιχειρήσεις «εκμεταλλεύτριες»
Αυτές που βασίζουν τις δράσεις τους και τις συνεργασίες τους, τόσο με τους εσωτερικούς πελάτες τους, όσο και με τους εξωτερικούς, στην αυστηρή, απόλυτη και στυγνή επιχειρηματική προσέγγιση, η οποία διέπεται από τη λογική «με βάση τους στόχους μου και τους δικούς μου όρους ποιες κινήσεις πρέπει να κάνω ώστε, όποιον γνωρίζω και θεωρώ “χρήσιμο”, να τον προσεγγίσω άμεσα και να κάνω business μαζί του».
Αυτές οι επιχειρήσεις μπορεί να επιλέγουν πολύ προσεκτικά τους ανθρώπους με τους οποίους συνεργάζονται, εσωτερικά και εξωτερικά, όμως τους βλέπουν όλους ως μηχανές παραγωγής εταιρικής αξίας. Τους αμείβουν ανάλογα με το γνωστικό επίπεδό τους, αλλά και με το λόμπι στο οποίο ανήκουν, κι έτσι δείχνουν δίκαιες. Πολλές δε από αυτές εφαρμόζουν τη «μαρκετιστική» εταιρική κοινωνική ευθύνη για να ξεφεύγουν από τις ενοχές. Αυτές τις επιχειρήσεις τις ονομάζω «εκμεταλλεύτριες».
Είδος 3: Επιχειρήσεις «επαναστατικές»
Αυτές που βασίζουν τις δράσεις τους και τις συνεργασίες τους, τόσο με τους εσωτερικούς πελάτες τους, όσο και με τους εξωτερικούς, στη φυσική, ανθρώπινη, αειφορική και αλληλέγγυα προσέγγιση. Σε αυτή την προσέγγιση η επιχείρηση βλέπει τους άλλους ως συνοδοιπόρους, με τους οποίους μπορεί να μοιραστεί εμπειρίες, για τους οποίους νοιάζεται αληθινά και με τους οποίους χτίζει σχέσεις εμπιστοσύνης. Μπορεί να πάρει καιρό να κάνει business μαζί τους ή και να μην κάνει ποτέ. Όμως, αν συμβεί, τότε πρόκειται για σχέσεις που δύσκολα διαλύονται.
Αυτές τις επιχειρήσεις τις ονομάζω «επαναστατικές», γιατί στηρίζουν την ύπαρξή τους στην παραγωγή πραγματικής αξίας και, είτε άμεσα είτε έμμεσα, εναντιώνονται ουσιαστικά στο σαθρό επιχειρηματικό σύστημα, που καταστρέφει χωρίς να υπολογίζει ούτε τους ανθρώπους ούτε τον πλανήτη μας.
Και τελικά τι;
Οι περισσότερες επιχειρήσεις δυστυχώς ανήκουν στις δύο πρώτες κατηγορίες. Είναι είτε «βαμπίρ», είτε «εκμεταλλεύτριες». Δεν προσφέρουν ποτέ τίποτα απλόχερα και από καρδιάς. Τα πάντα είναι υπολογισμένα μέχρι και την τελευταία λεπτομέρεια και πάντα βασισμένα στην απόλυτη λογική και στο προσωπικό οικονομικό όφελος. Και οι «εκμεταλλεύτριες» μπορούν πολύ εύκολα να μετατραπούν σε «βαμπίρ», ειδικά όταν παίρνουν την επιχειρηματική ανιούσα. Ξεχνούν ακόμα και την υποτιθέμενη δικαιοσύνη.
Όμως ευτυχώς τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν. Δημιουργούνται πολλές «επαναστατικές» επιχειρήσεις, που σέβονται, εκτιμούν και λειτουργούν αειφορικά και αλληλέγγυα. Λειτουργούν ανθρώπινα. Και είναι στο χέρι μας να τις πολλαπλασιάσουμε από όποια θέση κι αν βρισκόμαστε. Είτε ως εσωτερικοί, είτε ως εξωτερικοί πελάτες.
Δήμητρα Ζερβάκη,
ΕΜΒΑ, PMP, TTT Business coach, project manager, adult trainerness coach
https://dimitrazervaki.com/
