Η ανάλυση δεδομένων (data analytics) αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες «επαναστάσεις» που έλαβαν χώρα τα τελευταία χρόνια σε επιχειρηματικό επίπεδο, δίνοντας τη δυνατότητα στους επιχειρηματίες να αποφύγουν τις επικίνδυνες εξελίξεις και να κοιμούνται πιο ήσυχα τα βράδια. Όμως, όπως σε όλες τις επαναστάσεις, η εξέλιξή της δεν είναι γραμμική, δεν προχωρά με σταθερό ρυθμό και έχει σκαμπανεβάσματα.
Βέβαια η όλη ιδέα δεν είναι καινούργια. Ακόμη και πριν υιοθετηθούν τα data analytics ως μια διαδικασία με βαρύνουσα επιχειρηματική σημασία, οι εταιρίες ανέλυαν δεδομένα –αριθμούς κυρίως– και προσπαθούσαν να προσδιορίσουν με βάση αυτά αποφάσεις για το μέλλον.
Η διαφορά σήμερα συναντάται σε δύο βασικά σημεία. Το ένα είναι ο όγκος των διαθέσιμων δεδομένων. Οι άνθρωποι πλέον προβάλλουν δημόσια όλο και περισσότερα προσωπικά στοιχεία –κυρίως μέσω on-line πλατφορμών–, παρέχοντας απλόχερα με αυτό τον τρόπο στις επιχειρήσεις όχι απλώς μια τεράστια «θάλασσα» από δεδομένα, αλλά ευκαιρίες για αξιοποίηση. Οι εταιρίες που θα τα συγκεντρώσουν και θα τα αναλύσουν κατάλληλα θα μπορούν εύκολα να τα μετατρέψουν σε αξία.
Το δεύτερο σημείο είναι η ταχύτητα. Ενώ πριν από μερικά χρόνια τα στοιχεία που συγκεντρώνονταν έδιναν πληροφορίες για μελλοντικές αποφάσεις, σήμερα οι επιχειρήσεις μπορούν ταχύτατα να αλλάξουν ένα προϊόν ή μια υπηρεσία και να προσαρμοστούν στις διαρκώς μεταβαλλόμενες ανάγκες του καταναλωτικού κοινού.
Γιατί τα data analytics είναι τόσο σημαντικά
Αφενός βοηθούν τους οργανισμούς/τις εταιρίες να αξιοποιήσουν τα δεδομένα τους και να τα χρησιμοποιήσουν για να εντοπίσουν τις κατάλληλες ευκαιρίες. Αυτό με τη σειρά του οδηγεί σε έξυπνες επιχειρηματικές λύσεις, που κατά περίπτωση μπορεί να αποδειχθούν αποδοτικότερες, να φέρουν υψηλότερα κέρδη και να εξασφαλίσουν ένα μόνιμα ικανοποιημένο πελατολόγιο.
Κάθε ψηφιακή αλληλεπίδραση στα μέσα μαζικής δικτύωσης παράγει δεδομένα. Από τους browsers, από τις on-line αγορές, από τα βίντεο που επιλέγουμε για αναπαραγωγή, από τα likes στο Facebook μέχρι και τα άρθρα που διαβάζουμε δημιουργείται ένας πλούτος έτοιμος για εκμετάλλευση.
Σύμφωνα με την ΙΒΜ, κάθε χρόνο δημιουργούνται περισσότερα από 2,5 τετράκις εκατομμύρια bytes, με το 90% του συνολικού όγκου να έχει δημιουργηθεί μόλις τα 2 τελευταία χρόνια. Τα νούμερα δείχνουν από μόνα τους τον φρενήρη ρυθμό της μετατροπής της καθημερινής μας ζωής και ως εκ τούτου και των πληροφοριών που τη γεμίζουν καθημερινά σε μια πιο ψηφιακή (digital) έκδοση.
Φυσικά η ανάλυση και η αξιοποίηση δεν θα έρθει από μόνη της. Το κλειδί για την επιτυχημένη ενσωμάτωση των data analytics στο υπάρχον επιχειρηματικό μοντέλο (business model) μιας οποιασδήποτε εταιρίας είναι η εκπαίδευση. Τα big data ορίζουν μια εντελώς διαφορετική νοοτροπία στο επιχειρείν, ανεξαρτήτως μάλιστα κλάδου ή λοιπών ειδικών συνθηκών, και ως εκ τούτου οι εργαζόμενοι που είναι υπεύθυνοι για την IT στρατηγική θα χρειαστούν επιπλέον γνώσεις.
Επιπρόσθετα οι εταιρίες θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους και μια σειρά ακόμα παραγόντων που τους επηρεάζουν. Για να μπορέσουν οι επιχειρήσεις να αναπτύξουν επιτυχημένες στρατηγικές big data, πρέπει να λάβουν υπόψη τους μια σειρά από πολιτιστικές, οργανωτικές και τεχνολογικές πτυχές. Αυτό απαιτεί μια στενή ευθυγράμμιση του εκάστοτε τμήματος πληροφορικής με τους μακροπρόθεσμους επιχειρηματικούς στόχους – μια πρόκληση στην οποία μία στις τρεις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις αποτυγχάνει για διαφορετικούς λόγους να αντεπεξέλθει.
Για τις εταιρίες που είναι πρωτοπόρες στον κλάδο τους και οδηγούν τις εξελίξεις η εμφάνιση των data analytics σηματοδότησε μια αλλαγή στον τρόπο λειτουργίας τους. Η υγιής και σωστή προσέγγιση της ανάλυσης δεδομένων αποκτά αυξανόμενη σημασία όσο περνά ο καιρός και όσο οι απαιτήσεις των καταναλωτών γίνονται περισσότερο custom. Η ευελιξία που μπορούν να έχουν οι εταιρίες αλλά και οι παρεχόμενες υπηρεσίες τους μετατρέπονται σε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και επομένως η ανάλυση δεδομένων σε κουλτούρα και τρόπο λειτουργίας μιας επιχείρησης.
Φυσικά η συγκέντρωση τεράστιων όγκων δεδομένων από μόνη της δεν λέει κάτι ούτε σηματοδοτεί καθαυτή την αρχή ενός δρόμου επιτυχιών. Από μόνη της δεν μπορεί να αποδειχτεί συνθήκη που βοηθά στη βιωσιμότητα ή στην ανταγωνιστικότητα. Ο σημαντικότερος στόχος είναι να εντοπιστούν τα υπάρχοντα προβλήματα και στη συνέχεια να αναδειχτεί ο καλύτερος τρόπος διαχείρισής τους.
Αυτό που δεν πρέπει να ξεχνούν οι επιχειρηματίες είναι ότι σε κανένα σημείο δεν πρέπει να βγάζουν από τη συνολική εικόνα τον τελικό στόχο τους. Τα data analytics δεν αποτελούν αυτοσκοπό, αλλά ένα απαραίτητο όργανο, μια βοήθεια για να παρθούν οι απαραίτητες αποφάσεις και να παραχθούν αποτελέσματα.
Η Ελλάδα δυστυχώς και εδώ, στην αξιοποίηση ανοιχτών δεδομένων, είναι ουραγός. Στοιχεία του Βαρομέτρου Ανοιχτών Δεδομένων που επεξεργάστηκε το Ίδρυμα Οικονομικών & Βιομηχανικών Ερευνών (IOBE) δείχνουν ότι η χώρα μας υπολείπεται στον τομέα αυτό σε σχέση με τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη. Η Ελλάδα κατατάσσεται 27η στις 77 χώρες του Βαρομέτρου, υπερτερώντας απλώς συγκριτικά με τις περισσότερες χώρες της Αφρικής, της Μέσης Ανατολής και της Κεντρικής Ασίας. Το ζητούμενο είναι πώς θα μπορούσαν τα ανοιχτά δεδομένα να αξιοποιηθούν κατάλληλα ώστε να συμβάλουν σε μια αποτελεσματική πολιτική ή μια επιχειρηματική επιτυχία, όπως συμβαίνει σε αρκετές χώρες του εξωτερικού.
Τα δεδομένα αποκτούν πρωταγωνιστικό ρόλο. Όλα αυτά τα ψηφιακά κομμάτια που έχουν συγκεντρωθεί μπορούν τώρα να γίνουν αντικείμενο διαχείρισης με καινοτόμους τρόπους ώστε να υπηρετήσουν νέους σκοπούς και να δώσουν προστιθέμενη αξία σε πράγματα. Αλλά αυτό απαιτεί έναν νέο τρόπο σκέψης, που θα αμφισβητήσει τις μέχρι σήμερα νόρμες. Τα «μεγάλα δεδομένα» μάς δίνουν τη δυνατότητα να πειραματιζόμαστε ταχύτερα και να ανακαλύπτουμε νέους δρόμους. Τα πλεονεκτήματα αυτά θα οδηγήσουν σε περισσότερες καινοτομίες και σε επί μακρόν βιώσιμες επιχειρήσεις.
Απόστολος Ζαβιτσάνος,
Δημοσιογράφος-«Στέντορας»
Πηγή: ΣΤΕΝΤΟΡΑΣ
