Η μουσική είναι μέρος της ζωής όλων μας. Είναι έκφραση συναισθημάτων, τρόπος επικοινωνίας, μέσο διασκέδασης και χαλάρωσης και για κάποιους επαγγελματική επιλογή. Υπάρχουν όμως προοπτικές για κάποιον που αποφασίζει να ξεκινήσει μία μουσική καριέρα;

Η μουσική ως επάγγελμα

Όλο και περισσότεροι νέοι στις μέρες μας επιλέγουν τα τμήματα μουσικών σπουδών των Α.Ε.Ι. Ο λόγος είναι ότι, ενώ παλαιότερα το πτυχίο ενός κρατικού ωδείου ήταν αρκετό, σήμερα τα αντίστοιχα τμήματα των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων προσφέρουν στους μουσικούς την κατάλληλη εξειδίκευση, καθώς η μουσική συνδυάζεται με άλλους τομείς. Οι μεταπτυχιακές σπουδές κρίνονται απαραίτητες, αν αναλογιστούμε τον ανταγωνισμό που υπάρχει στο επάγγελμα.

Το να θέλει να γίνει κάποιος διάσημος μουσικός μπορεί να του πάρει αρκετό χρόνο, ίσως και χρόνια, γι’ αυτό πρέπει να εξασφαλίσει αρκετή εμπειρία, εθελοντική ή επαγγελματική. Εδώ πρέπει να αναφέρουμε ότι στη σύγχρονη εποχή, για να έχεις μία επιτυχημένη επαγγελματική πορεία στη μουσική, είναι αναγκαίες οι επιχειρηματικές ικανότητες, οι γνώσεις marketing και η καλή γνώση της τεχνολογίας. Καθώς ο κόσμος της μουσικής συνεχώς αλλάζει, ο μουσικός πρέπει να ενημερώνεται τακτικά για τις εξελίξεις του τομέα.

Πέρα από τις προφανείς επιλογές  που είναι το να διδάσκει ή να παίζει κανείς μουσική, υπάρχει ένα μεγάλο φάσμα μουσικών επαγγελμάτων που ίσως δεν φαντάζεστε! Αυτό οφείλεται στο ότι, για να επιβιώσει ένας καλλιτέχνης στην εποχή μας, πρέπει να συνδυάζει πολλές δεξιότητες. Μόνο έτσι προσαρμόζεται στη σύγχρονη αγορά εργασίας. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, ένας μουσικός βρίσκει δουλειά  έξι μήνες μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του.

Πιο συγκεκριμένα, κάποιος που έχει πτυχίο μουσικού καταρχάς μπορεί να εργαστεί στην εκπαίδευση ως καθηγητής σε δημοτικά, γυμνάσια, λύκεια και μουσικά σχολεία. Με τις κατάλληλες γνώσεις επίσης μπορεί να γίνει καθηγητής σε πανεπιστημιακά ιδρύματα. Επίσης μπορεί να έχει τη θέση του συνοδεύοντος μουσικού σε σχολικές παραστάσεις, κατασκηνώσεις, εκκλησίες και σε ποικίλα δρώμενα. Ακόμη, έχει θέση στον κινηματογράφο και στο θέατρο είτε ως δημιουργός μουσικής είτε επενδύοντας μουσικά ταινίες και θεατρικά έργα είτε ως μέλος τεχνικού τμήματος (μιξάρισμα ήχου κ.λπ.).

Ένας άλλος τομέας που διαφεύγει σε πολλούς ανθρώπους, και είναι ωστόσο απαραίτητος, είναι η κατασκευή μουσικών οργάνων, π.χ. η επισκευή και το κούρδισμα μεγάλων οργάνων, όπως το πιάνο.

Για τους θεωρητικούς της μουσικής, το επάγγελμα του ιστορικού ή του μουσικολόγου είναι μία πολύ ενδιαφέρουσα επιλογή.

Τα μουσικά επαγγέλματα που ίσως έχουν μεγαλύτερη ζήτηση αυτή τη στιγμή είναι αυτά που έχουν να κάνουν με την τεχνολογία, όπως η παραγωγή ήχου, η ηχοληψία, η ηλεκτρονική παραγωγή και το σχέδιο (συμπεριλαμβάνεται η μίξη ήχου, ο προγραμματισμός, το επάγγελμα του τεχνικού midi κ.λπ.) ή η συμμετοχή στην παραγωγή ενός event.

Στον χώρο της μουσικής υπάρχουν επίσης θέσεις και για τους επίδοξους επιχειρηματίες. Μία πρόταση είναι η δημιουργία μουσικής εταιρίας ή μουσικού καταστήματος.

Οι δημόσιες σχέσεις επίσης μπορούν να συνδυαστούν πολύ εύκολα με ένα πτυχίο μουσικής. Μία πολύ γνωστή θέση σε όλους μας είναι αυτή του μάνατζερ. Άλλη μία είναι αυτή του κυνηγού μουσικών ταλέντων.

Ο τομέας της υγείας έχει επίσης ανοίξει τις πόρτες του στη μουσική με την εισαγωγή της μουσικοθεραπείας, στην οποία θα αναφερθούμε εκτενέστερα παρακάτω.

Άλλα μουσικά επαγγέλματα είναι: διευθυντής μπάντας / χορωδίας, συνθέτης, μαέστρος, μουσικός σε κρουαζιερόπλοιο, βιβλιοθηκονόμος στον μουσικό τομέα, στιχουργός, εργασία σε διάφορες θέσεις σε μουσικά περιοδικά, ενορχηστρωτής, μουσικός δωματίου και διευθυντής τέχνης.

Αν είσαι μουσικός και γράφεις τώρα το βιογραφικό σου, πρέπει να συμπεριλάβεις σε αυτό την καλή μνήμη και τη δυνατότητα συγκέντρωσης που έχεις, την επικοινωνιακή δεξιότητα, την ικανότητα να μπορείς να δουλέψεις με μία ομάδα και να συνεργαστείς με αυτή, την αντοχή σου στην πίεση, τις τεχνικές δεξιότητες που έχεις και επίσης την κριτική σου ικανότητα. Εδώ πρέπει να αναφέρουμε ότι, αν δεν είσαι σίγουρος για τον τομέα της μουσικής που πρέπει να ακολουθήσεις και για το είδος της μουσικής καριέρας που σου ταιριάζει, μπορείς να βοηθηθείς από τα ειδικά tests που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο.

Μουσική και μελέτη

Πολλοί φοιτητές δηλώνουν ότι, ακούγοντας μουσική, μπορούν να απομνημονεύσουν καλύτερα. Βέβαια πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι η ησυχία είναι προτιμότερη για τη σωστή μελέτη. Η θεωρία για το «φαινόμενο Mozart», που έγινε γνωστή από τον Don Cambell, φαίνεται πως καταρρίπτεται.

Όπως έχει αποδειχθεί από τα πανεπιστήμια Stanford και Yale, η μουσική κατά τη διάρκεια της μελέτης εμποδίζει τη μνήμη. Άρα λανθασμένα πολλοί θεωρούν ότι η κλασική μουσική αυξάνει το I.Q. Είναι άλλος ένας μύθος. Κάποια θετικά αποτελέσματα που τυχόν έχουν παρατηρηθεί οφείλονται στην επίδραση στο συναίσθημα και στη διέγερση. Το φαινόμενο αυτό παρατηρήθηκε μόνο όταν τα κομμάτια ήταν χαρούμενα και προκαλούσαν θετικά συναισθήματα στους ακροατές.

Από την άλλη μεριά, η ψυχολόγος Francis Rauscher πιστεύει ότι η σωστή σύνδεση ανάμεσα στη μουσική και το μυαλό βελτιώνει τις νοητικές ικανότητες. Επίσης δηλώνει ότι η κατάλληλη μουσική δεν είναι η κλασική, αλλά ποικίλλει ανάλογα με το άτομο. Έχει να κάνει με το είδος της μουσικής που αρέσει στον καθέναν. Πολλοί φοιτητές μαρτυρούν ότι, ακούγοντας μουσική, μπορούν να μάθουν πιο εύκολα. Φαίνεται να μην ενδιαφέρονται για τα αποτελέσματα της έρευνας. Άλλοι προτιμούν την κλασική μουσική και άλλοι τα απαλά κομμάτια. Άλλοι πάλι προτιμούν να ακούν μουσική μόνο κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων τους από τη μελέτη.

Η αλήθεια είναι πως η έρευνα αγνοεί ότι η μουσική μπορεί να δημιουργήσει τη σωστή διανοητική κατάσταση για μελέτη. Έτσι η μουσική μπορεί να βοηθήσει τους φοιτητές ιδιαίτερα πριν το ξεκίνημα του διαβάσματος. Κατ’ αυτό τον τρόπο μπορεί να βελτιωθεί η μνήμη, όπως επίσης να μειωθεί το άγχος και η κατάθλιψη. Βέβαια τα τραγούδια που περιέχουν πολλούς στίχους και έχουν έντονη μουσική εμποδίζουν την απομνημόνευση στοιχείων. Αυτή η σύγχυση προκαλείται λιγότερο όταν μελετούμε μαθηματικά, όπου δεν χρησιμοποιούμε τα λεκτικά μέρη του μυαλού.

Συμπερασματικά, η ακρόαση μουσικής πριν τη μελέτη μπορεί να δημιουργήσει τη σωστή ψυχική κατάσταση και να ηρεμήσει το πνεύμα.

Συμβουλή: Αν προτιμάτε να ακούτε μουσική όταν διαβάζετε, καλό θα ήταν να επιλέξετε κλασική ή ακουστική μουσική με λίγες λέξεις, έτσι ώστε να μην αποσπάται η προσοχή σας.

Μουσικοθεραπεία

Είναι ένας σχετικά νέος κλάδος θεραπείας, που χρησιμοποιεί τη μουσική ως μέσο το οποίο αναπτύσσει τις φυσικές, συναισθηματικές, μαθησιακές, νοητικές και κοινωνικές ανάγκες του ατόμου. Αφού αναγνωριστούν οι ιδιαίτερες ικανότητες και οι ανάγκες κάθε ασθενή, ο θεραπευτής βρίσκει την κατάλληλη θεραπεία.

Μέσω της μουσικής οι ικανότητες του ατόμου ενδυναμώνονται και αυτό έχει αντίκτυπο γενικά στη ζωή του, της οποίας η ποιότητα βελτιώνεται. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι η μουσικοθεραπεία βοηθά στην κοινωνικοποίηση, στην έκφραση των συναισθημάτων και στην κίνηση του σώματος. Έχει αποδειχθεί εξαιρετικά χρήσιμη για τη θεραπεία ατόμων, κυρίως παιδιών, με ειδικές ανάγκες. Ακόμη βοηθά τους μαθητές να ανακαλύψουν και να αναπτύξουν τα μουσικά ταλέντα τους. Τέλος, η θεραπεία μέσω της μουσικής είναι ευρέως διαδεδομένη και ιδιαίτερα βοηθητική για τα παιδιά που έχουν αυτιστικές διαταραχές.

Οι μουσικοθεραπευτές μπορούν να εργαστούν σε διάφορα θεραπευτικά κέντρα συμπεριλαμβανομένων των νοσοκομείων, των κέντρων αποκατάστασης παιδιών και εφήβων, των ιδρυμάτων και των θεραπευτηρίων. Προσλαμβάνονται ως εκπαιδευτικοί ατόμων με ειδικές ανάγκες. Απαραίτητες ικανότητες είναι η δημιουργικότητα, η αλληλεγγύη, ο επικοινωνιακός χαρακτήρας και η ικανότητα επίλυσης ψυχολογικών προβλημάτων.

Αύρα Μπακούρου,
Project manager, communication organizer, συντάκτρια
citycampus.gr