Αν έχετε πιάσει τον εαυτό σας να μεταθέτει σημαντικά καθήκοντα ξανά και ξανά, δεν είστε ο μόνος. Στην πραγματικότητα πολλά άτομα αναβάλλουν ως ένα βαθμό αλλά κάποιοι επηρεάζονται τόσο πολύ χρονικά από την αναβλητικότητα, που τους εμποδίζει να εκδιπλώσουν τις δυνατότητές τους και καταστρέφει την καριέρα τους.

Το κλειδί για τον έλεγχο αυτής της καταστροφικής συνήθειας είναι να αναγνωρίσετε πότε ξεκινά η αναβλητικότητα, να καταλάβετε γιατί συμβαίνει και να πάρετε δραστικές αποφάσεις στη διαχείριση του χρόνου.

Αναβάλλετε όταν μεταθέτετε πράγματα στα οποία θα έπρεπε να επικεντρώνεστε, στην υπηρεσία του να κάνετε κάτι που είναι πιο διασκεδαστικό και πιο άνετο να κάνετε. Η αναβλητικότητα συμβαίνει όταν υπάρχει μεγάλη χρονική απόσταση ανάμεσα στην στιγμή που στοχεύατε να κάνετε μια ενέργεια και το χρόνο που τελικά την ολοκληρώσατε.

Παρακάτω παρατίθενται ορισμένες σημαντικές ενδείξεις που θα σας βοηθήσουν να καταλάβετε πότε αναβάλλετε:

Γεμίζετε τη μέρα σας με καθήκοντα χαμηλής προτεραιότητας από τη λίστα καθηκόντων.

Διαβάζετε e-mail αρκετές φορές χωρίς να αρχίζετε να εργάζεστε πάνω σ’ αυτά ή να αποφασίζετε τι να κάνετε μ’ αυτά.

Καταπιάνεστε με την έναρξη ενός καθήκοντος υψηλής προτεραιότητας και σχεδόν αμέσως σταματάτε για διάλειμμα.

Παραλείπετε ένα σημείωμα της λίστας καθηκόντων για πολύ χρόνο παρόλο που ξέρετε ότι είναι πολύ σημαντικό.

Συχνά λέτε “ναι” σε ασήμαντα έργα που οι άλλοι σας ζητούν να κάνετε και γεμίζετε το χρόνο σας μ’ αυτά αντί να καταπιάνεστε με σημαντικά έργα της λίστας καθηκόντων σας που πρέπει να φέρετε εις πέρας.

Περιμένετε για τη “σωστή διάθεση” ή τη “σωστή στιγμή” για να αντιμετωπίσετε ένα σημαντικό έργο.

Ένας λόγος που οι άνθρωποι αναβάλλουν είναι επειδή βρίσκουν μια δουλειά δυσάρεστη και γι αυτό προσπαθούν να την αποφύγουν. Οι πιο πολλές δουλειές έχουν μη ευχάριστες ή βαρετές πτυχές και συχνά ο καλύτερος τρόπος να καταπιαστεί κάποιος μ’ αυτές είναι ή να αναλάβει γρήγορα να φέρει εις πέρας τις δυσάρεστες πλευρές μιας δουλειάς ώστε να επικεντρωθεί στις πιο ευχάριστες πτυχές της εργασίας αργότερα.

Άλλος λόγος είναι ότι κάποιοι άνθρωποι είναι ανοργάνωτοι. Οι οργανωμένοι άνθρωποι επιτυγχάνουν διότι βγάζουν λίστες προτεραιοτήτων και προγράμματα με αποτέλεσμα να δίνουν έμφαση σε σημαντικά κομμάτια της εργασίας που πρέπει να φέρουν εις πέρας. Επίσης, έχουν υπολογίσει πόσο χρόνο χρειάζεται να δαπανήσουν για την εκτέλεση ενός καθήκοντος με αποτέλεσμα να έχουν προσδιορίσει πότε χρειάζεται να ξεκινήσουν ένα έργο για να αποφύγουν την όποια καθυστέρηση. Επίσης, οι οργανωμένοι άνθρωποι αποφεύγουν την αναβλητικότητα γνωρίζοντας πώς να κατακερματίζουν την εργασία σε διαχειρίσιμα μικρότερα καθήκοντα-έργα που τους βοηθούν να περάσουν στα επόμενα βήματα.

Ακόμα κι αν είστε οργανωμένοι, μπορεί να νιώσετε καταβεβλημένοι από ένα καθήκον. Μπορεί να αμφιβάλλετε για τις ικανότητές σας ή τους πόρους που διαθέτετε σε σχέση με όσα απαιτούνται, οπότε να ψάχνετε τη διευκόλυνσή σας στην εκτέλεση καθηκόντων που ξέρετε ότι μπορεί να ολοκληρώσετε. Δυστυχώς για εσάς το μεγάλο έργο δεν πρόκειται να εξαφανιστεί. Επίσης, μπορεί να φοβάστε την επιτυχία εξίσου με την αποτυχία καθώς μπορεί να κληθείτε να αναλάβετε στο μέλλον μεγαλύτερες ευθύνες.

Κάποιες συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να ενεργοποιηθείτε είναι οι εξής:

• Φτιάξτε μια λίστα ανταμοιβών και ανταμείψτε τον εαυτό σας κάθε φορά που ολοκληρώνετε ένα έργο.
• Ζητήστε από κάποιον να σας ελέγξει. Η πίεση από συναδέλφους αποδίδει.
• Αναγνωρίστε τις δυσάρεστες συνέπειες της μη εκτέλεσης ενός καθήκοντος.

Αν αναβάλλετε επειδή είστε ανοργάνωτοι, διαβάστε ορισμένες συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να οργανωθείτε.

• Κάντε μια λίστα καθηκόντων ώστε να μην ξεχνάτε δυσάρεστα καθήκοντα.
• Σχεδιάστε λίστα προτεραιοτήτων καταγράφοντας τα καθήκοντα που πρέπει οπωσδήποτε να γίνουν πρώτα χωρίς τη δυνατότητα χρονικής μετάθεσής τους.
• Καθορίστε το χρόνο που πρέπει να δαπανηθεί για κάθε καθήκον ώστε να μπορέσετε να ξεκινήσετε την κάθε δουλειά εγκαίρως.
• Θέστε χρονικές υπενθυμίσεις ώστε να γνωρίζετε για το διαθέσιμο χρόνο που σας απομένει για την ολοκλήρωση κάθε έργου.
• Επικεντρωθείτε σε ένα καθήκον κάθε φορά και μην ανοίγετε ταυτόχρονα άλλες δουλειές που δεν θα προλάβετε να ολοκληρώσετε.
• Σχεδιάστε ένα πλάνο δράσης με υποστόχους που σας βοηθούν στην επίτευξη-ολοκλήρωση ενός μεγαλύτερου στόχου.
• Ξεκινήστε με κάποια μικρά, γρήγορα καθήκοντα, η ολοκλήρωση των οποίων θα σας δώσει θετική ανατροφοδότηση και κίνητρο για ενεργοποίηση.

Θυμηθείτε: όσο περισσότερο χρόνο μπορείτε να ξοδέψετε χωρίς να αναβάλλετε, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχετε να καταστρέψετε οριστικά αυτήν την κακή συνήθεια.

Ελίνα Τσιούλη, Ψυχολόγος ΕΚΠΑ
M.Sc. Έλεγχος του Στρες και Προαγωγή της Υγείας - Ιατρική Σχολή Αθηνών