Υπάρχει μία συγκεκριμένη στιγμή στο σερφ που ονομάζεται «πλυντήριο». Φαντάσου, αντί για τα ρούχα, να ήσουν εσύ μέσα στο πλυντήριο, γεμάτο με νερό, κάνοντας κύκλους. Κάπως έτσι περνάς τον χρόνο σου όταν μαθαίνεις σερφ. Το κύμα έχει τόση δύναμη, που, όταν σε ρίχνει μέσα στο νερό, γυρνάς σαν το πλυντήριο, μην ξέροντας πού είναι η επιφάνεια και πού ο βυθός. Θα μου πεις: «Τι σχέση έχει αυτό με το πλάνο καριέρας;». Πριν σου απαντήσω, ας δούμε πρώτα τι είναι το πλάνο καριέρας, γιατί είμαι σίγουρη ότι το σερφ πάνω κάτω το ξέρεις.
Τι είναι το πλάνο καριέρας
Έχουμε το σημείο «Α» (παρόν) και το σημείο «Γ» (μέλλον). Το πλάνο καριέρας είναι να ορίσεις εσύ αυτά τα δύο σημεία και να σχεδιάσεις ένα ή πολλαπλά μονοπάτια με συγκεκριμένα βήματα και σε χρονοδιάγραμμα για να φτάσεις από το «Α» στο «Γ». Φυσικά δεν είναι τόσο απλό, αλλά καταλαβαίνεις το νόημα.
Πώς συνδέονται
Πριν λίγο καιρό αποφάσισα να πάω στην Πορτογαλία για να μάθω σερφ (τώρα μην ρωτάς πώς μου ήρθε, υπάρχουν στιγμές στη ζωή που απλώς λες «γιατί όχι;» και αρπάζεις την ευκαιρία). Την πρώτη φορά που το κύμα με έριξε κάτω, πάλευα να βγω στην επιφάνεια, προσπαθούσα να βρω προς ποια κατεύθυνση να κολυμπήσω για να πάρω ανάσα. Το μόνο που έβλεπα ήταν άσπρος αφρός και η σανίδα να γυρίζει μαζί μου. Προσπαθούσα με όλη μου τη δύναμη, αλλά το το κύμα συνέχιζε να με γυρνά σαν το πλυντήριο.
Άρχισα να σκέφτομαι ότι τα τελευταία 7 χρόνια, προσπαθώντας να πραγματοποιήσω το πλάνο καριέρας μου, τα συναισθήματα που έχω βιώσει είναι τα ίδια με αυτά στο σερφ. Επίτρεψέ μου να εξηγήσω:
Τα κοινά στοιχεία του σερφ με το πλάνο καριέρας:
Επιτυχία και παραίτηση δεν πηγαίνουν μαζί
Aν είσαι 60 λεπτά μέσα στη θάλασσα για σερφ, τα 55 θα παλεύεις με τα κύματα και τα 5 θα είσαι πάνω στη σανίδα (όταν είσαι αρχάριος). Για να πιάσεις ένα καλό κύμα, θα πρέπει να κολυμπήσεις ή να περπατήσεις τουλάχιστον 50 με 100 μέτρα μέσα στη θάλασσα.
Αρχίζω λοιπόν να περπατώ και να κολυμπώ. Tα ρεύματα ήταν τόσο δυνατά, που, ενώ έκανα 5 βήματα μπροστά, με κάθε κύμα που ερχόταν, πήγαινα 3 βήματα πίσω. Μετά από λίγη ώρα ξεκινώ να νευριάζω και να φωνάζω στα κύματα. Αισθανόμουν τόσο εξαντλημένη, που ήθελα να τα παρατήσω. Πείσμωσα και εν τέλει κατάφερα να σερφάρω στο πρώτο μου κύμα. Βρισκόμενη πάνω στη σανίδα, σκίζοντας το κύμα, ένα μεγάλο χαμόγελο σχηματίστηκε στο πρόσωπό μου, γιατί σκέφτηκα «αυτό το συναίσθημα, που πάλεψα με τα κύματα και εν τέλει πέτυχα, αξίζει κάθε σταγόνα (ή μάλλον λίτρο) νερού που κατάπια, κάθε πόνο που προκλήθηκε».
Η προσπάθειά σου να πετύχεις τους στόχους που έχεις θέσει σε ένα πλάνο καριέρας είναι μία παρόμοια εμπειρία. Τα κύματα αντιπροσωπεύουν όλες τις δυσκολίες και τα εμπόδια που θα εμφανιστούν στον δρόμο σου, τους ανθρώπους που δεν θα πιστέψουν σε εσένα. Πολλές φορές, όταν ξεκινάς να εφαρμόζεις το πλάνο σου, στους πρώτους 3 με 5 μήνες τα παρατάς, γιατί είναι πολύ δύσκολο. Γιατί τα πράγματα δεν πηγαίνουν όπως τα είχες σχεδιάσει. Γιατί η μία αποτυχία έρχεται μετά την άλλη.
Σκέφτεσαι «μήπως τελικά δεν αξίζει όλος αυτός ο πόνος και η προσπάθεια;». Ακριβώς εκείνη τη στιγμή της αμφιβολίας πρέπει να σκεφτείς τα 5 λεπτά πάνω στη σανίδα. Σκέψου ότι όλα όσα θέτεις στο πλάνο σου μπορεί να μην είναι ευχάριστα, αλλά είναι απαραίτητα για να πετύχεις τον στόχο σου. Ποτέ μην το βάζεις κάτω, γιατί επιτυχία και παραίτηση δεν πηγαίνουν μαζί.
Το σωστό timing είναι το παν
Ένα από τα πιο δύσκολα και πιο σημαντικά πράγματα στο σερφ είναι το timing. Εφόσον δεν τα έχεις παρατήσει και έχεις καταφέρει να φτάσεις στο κατάλληλο σημείο, το ερώτημα είναι «πότε σηκώνεσαι πάνω στη σανίδα»;
Εάν σηκωθείς νωρίτερα από ό,τι πρέπει, το κύμα θα περάσει από κάτω σου και θα μείνεις πίσω. Εάν σηκωθείς ένα δευτερόλεπτο αργότερα, κινδυνεύεις το κύμα να σε χτυπήσει και να πέσεις με τα μούτρα στο νερό από ύψος 2-3 μέτρων. Ακόμα και το 1 κλάσμα του δευτερολέπτου κάνει τη διαφορά. Καθώς είσαι ξαπλωμένος στη σανίδα και περιμένεις το κύμα, χρειάζεται να παρατηρείς τη θάλασσα, να προσπαθήσεις να τη «διαβάσεις», ώστε να καταλάβεις πότε έρχεται το κύμα. Δεν πρέπει να βιαστείς, γιατί θα κουραστείς πάρα πολύ γρήγορα, καθώς όλα τα κύματα δεν είναι κατάλληλα για σερφ. Όμως δεν πρέπει ούτε να καθυστερήσεις, γιατί θα χάσεις την ευκαιρία να πιάσεις το ιδανικό κύμα.
Το timing στο πλάνο καριέρας είναι εξίσου σημαντικό
Πολλές φορές θα δω άτομα να ξεκινούν το πλάνο τους, και στους πρώτους 3 μήνες να το μπουκώνουν με ξένες γλώσσες, internships, δουλειά, σχολή, εθελοντισμό, on-line courses κ.λπ. Όλα μαζί ταυτόχρονα. Έτσι όμως θα σε βρει υπερκόπωση, θα θέλεις να τα παρατήσεις και θα σκέφτεσαι «τελικά μάλλον δεν μπορώ».
Φυσικά και δεν μπορείς να κάνεις όλα αυτά που θέλεις σε μόνο 3 μήνες. Γι’ αυτό το ιδανικό πλάνο καριέρας έχει χρονοδιάγραμμα 2 χρόνων. Θα χωρίσεις όλα αυτά που θέλεις να κάνεις σε αυτό το διάστημα, και έτσι το πλάνο θα σου φαίνεται εφικτό. Όταν είσαι στον 4ο μήνα του πλάνου και στεφτείς «πότε θα μάθω αυτά τα Γερμανικά;», άνοιξε το πλάνο σου και θυμήσου ότι το έχεις βάλει σε 3 μήνες από τώρα. Η βιασύνη φέρνει άγχος και το άγχος είναι εμπόδιο.
Όπως παρατηρείς τη θάλασσα για το κατάλληλο κύμα, έτσι παρατηρείς και το εξωτερικό περιβάλλον για την κατάλληλη ευκαιρία στην κατάλληλη στιγμή. H επίτευξη του πλάνου καριέρας είναι μαραθώνιος, όχι sprint. Μάθε να παίζεις το μακροπρόθεσμο παιχνίδι.
Η μοιρολατρία είναι o χειρότερος εχθρός σου
Ξυπνάμε μία μέρα στο σερφ κάμπινγκ και έβρεχε καταρρακτωδώς με αέρα. Στεναχωρημένη και με παράπονο πηγαίνω στον δάσκαλο του σερφ και του λέω: «Πολύ κρίμα σήμερα, δεν θα καταφέρουμε να κάνουμε σερφ, ο καιρός δεν μας ευνοεί». Με κοιτά και μου απαντά: «Τι εννοείς; Αν είναι να περιμένεις τον ευνοϊκό καιρό, δεν θα μάθεις ποτέ σερφ».
Όντως είχε δίκιο. Οι συνθήκες ήταν τόσο δυσμενείς, που έπρεπε να καταβάλω τριπλή προσπάθεια, σε σχέση με τις άλλες μέρες, για να πιάσω ένα κύμα. Έτσι όμως έμαθα πώς να προσαρμόζομαι σε αυτές τις συνθήκες: τι χρειάζεται να αλλάξω για να πετύχω με αυτό τον καιρό. Το μόνο σίγουρο είναι ότι έγινα πλυντήριο περισσότερο από κάθε άλλη φορά. Αυτό όμως με έκανε πιο δυνατή, γιατί την επόμενη μέρα είχα πολύ μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση.
Μην περιμένεις τις ευνοϊκές συνθήκες για τους στόχους σου
Πάντα θα βρίσκεις κάποιον, κάτι, κάπου να ρίξεις την ευθύνη. Ξεκινάς και γκρινιάζεις: «πώς να βρω δουλειά με αυτή την κρίση», «οι άλλοι είχαν λεφτά και σπούδασαν στα καλύτερα πανεπιστήμια», «μου ζητούν εργασιακή εμπειρία, ενώ μόλις βγήκα από το πανεπιστήμιο». Δεν λέω ότι δεν έχεις αληθινά εμπόδια, αλλά είναι εύκολο να ρίχνουμε τις ευθύνες αλλού όταν αντιμετωπίζουμε δυσκολίες ή αποτυχίες. Το χειρότερο που μπορείς να κάνεις είναι να μείνεις στάσιμος και να κλαις τη μοίρα σου που δεν σου δόθηκαν πιο ευνοϊκές συνθήκες.
Γεννήθηκε μέσα στη φτώχεια, έμεινε έγκυος στα 14, έχασε το παιδί της, την απέλυσαν από τη δουλειά της και της είπαν ότι δεν είναι κατάλληλη για την τηλεόραση. Όλα αυτά για την Oprah Winfrey, πολυβραβευμένη τηλεοπτική παρουσιάστρια.
Παρόμοιες ιστορίες έχουν οι Thomas Edison, Steve Jobs, J.K. Rowling, The Beatles, Abraham Lincon. Αντιμετώπισαν τις δυσμενείς συνθήκες και δεν περιορίστηκαν από αυτές. Εάν σκέφτεσαι «ωραία όλα αυτά, αλλά το πλάνο καριέρας μου είναι πολύ δύσκολο να πραγματοποιηθεί», τότε το τελικό μου μήνυμα προς εσένα είναι το εξής: «φυσικά και θα είναι δύσκολο, αλλά “τα αγαθά κόποις κτώνται”».
Φιλοθέη Ματσίγκου,
Σύμβουλος καριέρας και προσωπικής ανάπτυξης
leadcompass.gr
